NAIZ

«Billy El Niñori» dominak kentzeko ekimena, datorren astean Kongresura, hil ostean

Lege-ondoriorik gabeko ekimena izango da jada hil den «Billy el Niño» aurkakoa. Kongresuan gai horren inguruan lege erreforma planteatzen ari da, baina eztabaidarako data zehatzik gabe oraindik.

González Pacheco, aurpegia estalirik, Auzitegi Nazionalean. (Gerard JULIEN/AFP)
González Pacheco, aurpegia estalirik, Auzitegi Nazionalean. (Gerard JULIEN/AFP)

PSOEk eta Unidos Podemosek, aurrez beraiek hartutako konpromisoari men eginez, datorren asteko Kongresuko osoko bilkurara eramango dute Antonio Gonzalez Pacheco polizia ohiari, «Billy el Niño» ezizena zuenari alegia, dominak kentzeko ekimena. Erregimen frankistak 1948 eta 1978 artean bere jarraitzaileei emandako noblezia-tituluen katalogoa ere aurkeztuko dute.

Maiatzaren 7an koronabirusak jota hil zen torturatzaile frankista ezaguna. Hortik hamaika egunetara, Gobernua osatzen duten bi alderdiek legez besteko proposamen hori erregistratu zuten, koalizio akordioan iragarritako konpromiso bat berretsiz. Pablo Iglesias presidenteordea aurretik egin ez izanagatik «lotsatuta» agertu eta barkamena eskatu zuen.

Orain, bi bazkideok erabaki dute gai hau izango dela Kongresuak eztabaidatzen duen lehen legez besteko proposamena, koronabirusaren krisiak eragindako geldialdiaren ostean.

Hori bai, lege-ondoriorik gabeko ekimena izango da. Carmen Calvo Gobernuko presidenteorde eta Presidentetza eta Memoria Demokratikoko ministroak maiatzean baieztatu zuen Senatuan «Billy el Niñori» ohoreak kentzeko asmoekin jarraitzen zuela Gobernuak, eta Kongresuak eztabaidaren zain du PSOEren lege erreforma bat, erabaki horri babes legala emateko eta behingoan aplikatu ahal izateko puntu bat jasotzen duena.

Memoria lege berria eztabaidarako fetxarik gabe

Zehazki, lege-proposamen horren 12. artikuluan, 5/1964 Legearen eta, Guardia Zibilaren kasuan, 19/1976 Legearen arabera Poliziarentzat aurreikusitako kondekorazioak kentzeko mekanismoa jasotzen da.

Lege hauek indarrean jarri aurretik emandako sariak ezeztatu ahal izango dira, baldin eta egiaztatzen bada onuradunak, emakida eman aurretik, Polizia Merezimenduaren Aginduan edo Guardia Zibilaren Merezimenduaren Aginduan sartzearekin argi eta garbi bateraezinak diren egintzak egin dituela edo jokabideak izan dituela.

Hala ere, oraindik ere egiten ari den testu horri tramitazioa falta zaio; ez hori bakarrik, lege hori Kongresuan eztabaidatzen hasteko datarik ere ez baitago. Hala, PSOEk eta Unidos Podemosek ildo horretan jarduteko konpromisoa berritzea erabaki zuten, eta, horretarako, legez besteko jarrera erregistratu zuten.

Ondorioz koalizioan gobernatzeko akordioan sartu zutena gauzatzeko neurriak hartzeko eskatu besterik ez dio egiten Gobernuari.

Zehazki, testuak Gobernuari eskatzen dio Estatuak diktadura frankistako funtzionarioei eta agintariei emandako kondekorazioak eta sariak baliogabetzeko, baldin eta balio demokratikoekin eta giza eskubideekin nabarmen bateraezinak diren ekintzak edo jokabideak egin badituzte, baita hil ondoren ere, eta bereziki «Billy el Niñoren» kondekorazioak.

PSOEk eta Unidos Podemosek, Europa Press agentziari adierazi diotenez, «1979a baino lehen Francoren diktadurako poliziei emandako 115 polizia-dominen zenbatekoa ordaintzen» ari dira oraindik.

Halaber, bi alderdiek Gobernuari eskatu diote «Estatuaren memoria demokratikoaren aurkakotzat» jo ditzala «diktadura frankistaren errepresio aparatuaren parte izan diren kargu edo funtzionario eta agintariak, kontzesioaren aurretik edo ondoren».

Eztabaidetatik ekintzetara pasa

Azkenik, proposatzen dute behar diren arau-ekimenak bere barnean hartzea «1936ko kolpe militarra, Gerra Zibila eta frankismoa goratzea edo goraipatzea dakarten sari, izendapen, ohorezko titulu eta gainerako pertsona eta erakunde guztiak berrikusteko eta baliogabetzeko, bai eta 1948 eta 1978 artean emandako noble-tituluen katalogo bat egitea ere, Gerra Zibila eta diktadura goraipatzeko ezarriak izan balira, bertan behera geratzeko».

Horrez gain, Más País taldeak legez besteko proposamen bat aurkeztu zuen, «Billy el Niñori» dominak kentzeko eskatuz, baina Kongresuko Mahaiak hala eskatuta, puntu batzuek berriro formulatu behar izan zituen. Horren aurrean, Iñigo Errejonek eta Jon Iñarritu EH Bilduko diputatuak deitoratu egin zuten PSOEk eta Unidos Podemosek legez besteko proposamen berri bat aurkeztu izana, lege erreforma azkartzen ahalegindu beharrean.