Hizkuntzen ituna berresteko ahalik eta testu xeheena eskatu diote Parisi
ELEN-EBLUL hizkuntzen berdintasunaren alde lanean diharduen europar sareak eskaera zehatz bat zuzendu die Asanblea Nazionaleko Legeen Batzordeko diputatuei: Hizkuntza Gutxituen Ituna berresteko bidean Konstituzioan egin behar duten moldaketa ahalik eta xehe eta argiena izan dadila, alegia. Intepretazioak egiten dituzten klausulek, finean, «murriztaileak» suertatu daitezkeen uste osoa du.
Duela aste batzuk Jean-Marc Ayrault Lehen ministroak iragarri bezala, Hizkuntza Gutxituen Europako Ituna berresteko Konstituzioan egin beharko liratekeen moldaketak aztertzen hasiko da Asanblea Nazionala datorren asteartean.
Horren karietara, Estatu frantseseko ELEN-EBLUL hizkuntza gutxituen alde diharduten federazioen (Euskal Konfederazioa, kasu) sareak eskaera bat helarazi die lege horretaz arduratzen diren diputatuei -tartean Sylviane Alaux eta Colette Capdevielle-, landuko duten testua ahalik eta xeheena izan dadin.
Izan ere, bere ustetan, Asanblea Nazionaleko Legeen Batzordeko mahai gainean dauden lau proposamenetan jasotako klausulek justu Konstituzioan muga berriak txertatzeko arriskua dute, besteren artean, zerbitzu publikoetan frantsesaren erabileraren obligazioa ezartzen dutelako.
ELEN-EBLULen aburuz, proposamenetan bildutako formulek «hizkuntzen egiazko bultzadaren kontrakoak» dira: «Ez dakarte inolako aitzinamendurik hizkuntzen aitortzan. Aitzitik, esparru publikoan eta, horrenbestez, oro har baita sozialean ere, frantsesaren esklusibotasuna indartuko lukete Konstituzioan».
Are, hizkuntza gutxituak «soilik esparru pribatura mugatzeko» arriskua legoke.
Ez kontrajarri
Hizkuntzen berdintasunerako lanean diharduen sareak dio, Kontseilu Konstituzionalak (KK) 1999an egindako interpretazio murriztailea gainditu behar dela, eta horretarako, ez dela «frantsesa gainerako hizkuntzei kontrajarri behar».
Diputatuei zuzendutako gutunean gogorarazten die, Euroitunak ez duela, berez, «banakako edo taldeko eskubiderik» aitortzen, KKren irakurketak dioen moduan. Alta, itunak botere publikoei «hizkuntza gutxituen aldeko ekimen irmoak burutzeko engaiamendua» eskatzen diela argitzen die elkarteak.
Edozein interpretazio mugatzaile ekiditeko, ELEN-EBLULek testu zehatza ere proposatu die, 53-3 artikulua osatuko lukeena: «Errepublika frantsesak 1992ko azaroaren 5ean Estrasburgon onartutako Eskualdeetako edo Eremu Urriko Hizkuntzen Gutuna berretsi dezake».
Bestalde, «sinbolismo» handia badu ere, Euroituna berrestea ez dela «helburu behinena» nabarmendu du. «Legegileen eta gobernuarengandik espero duguna, hezkuntzan, alor publikoan edota hedabideetan, hizkuntza gutxituen sustapenerako benetako politika da eta ez Euroitunaren formazko berrespen soila. Are eta gutxiago, proposatu diren hainbat testurekin gure hizkuntzen erabilerarako murrizketa juridiko larriagoak ezarriko liratekeenean» adieraziz amaitu du ELEN-EBLULek bere gutuna.
En Nafarroa quieren centros con dos modelos lingüísticos
El Parlamento de Nafarroa aprobó el jueves una moción presentada por I-E en la que insta al Gobierno a que ponga los medios para que los colegios públicos acojan simultáneamente el modelo D y los que no contemplan el euskara. En estos momentos, los centros que imparten clase en euskara y los de castellano son distintos. La moción fue aprobada con los votos de UPN, PSN, PP, I-E y Geroa Bai, mientras que Bildu y Aralar-NaBai se posicionaron en contra.
Bildu y Aralar-NaBai presentaron una enmienda in voce de sustitución, que no fue aceptada por I-E, en la que defienden que se «preserve la continuidad y la calidad de los modelos de inmersión, dados los excelentes resultados que estos vienen deparando». Bakartxo Ruiz y Nekane Pérez destacaron que el euskara vive en una situación de inferioridad, por lo que no se puede aplicar la premisa de que existe «un bilingüismo ideal».
En su exposición de motivos, la parlamentaria de I-E Marisa de Simón, defendió la necesidad de «corregir la creación de comunidades educativas diferenciadas en función de la lengua y corregir los desajustes producidos por políticas segregadoras que dificultan la socialización y la educación en convivencia».
Agentes del mundo educativo han alertado de los efectos negativos que la creación de centros en los que coexistan modelos lingüísticos tendrá para la normalización del euskara, ya que se reducirá la existencia de espacios en los que la lengua minorizada tiene presencia. En este sentido, señalan que cuando se juntan alumnos que estudian en euskara con los que lo hacen en castellano, el segundo se impone. Martxelo DÍAZ
«EH Bildu se sentiría muy cómoda en una pamplonada»
«Elkorok gure etxea zaindu du, beti etxeko jokatuz, oreka eta zentzu handia eskainiz»
«EH Bildu ha empezado a renunciar a reivindicaciones nacionales»
El ertzaina aporreó a su compañero infiltrado «al sentirse amenazado»
