Xabier Amuriza (Etxano, 1941) «bertsolaritza modernoaren erreferente argia da, berritu eta alor askotan aitzindaria izan da» eta «bertsolaritzak azken urteotan izan duen loraldiaren protagonista da», adierazi du Eusko Ikaskuntzak. Horregatik eta euskal kulturarekiko adierazi duen «konpromiso sendoagatik», aurtengo Manuel Lekuona Saria emango diote.

Epaimahaiak nabarmendu duenez, «bertsolaritza izanik euskara eta euskal kulturaren identitatearen erakusle garrantzitsua, Amurizak ahozkotasunean egindako ekarpenak hizkuntza biziberritzen laguntzea ez ezik, zabalkundean ere nabari eragin du» eta kulturaren aberastasuna bultzatu du.

Bertsolaritzatik harago Amurizak ibilbide «emankorra» izan du literatura eta musikan, eta eleberri, azterlan, disko eta grabaketa ugari egin ditu.

Saridunaren hautaketan hiritarrek eta epaimahai instituzionalak parte hartu dute. Azken hori Aranzadi Zientzia Elkartea, Euskal Kultur Erakundea, Jose Miguel Barandiaran Fundazioa, Institución Principe de Viana, Euskalerriko Adiskideen Elkartea, Unesco Etxea eta Etxepare Euskal Institutua epaimahaikide izan dira, Eusko Ikaskuntzarekin batera.

Manuel Lekuona Saria 1983an sortu zuen Eusko Ikaskuntzak, «Euskal Komunitate Globalarentzat ekarpen garrantzitsua izan zitekeen lana (opera omnia) egin duten pertsonei aitorpena egiteko». Sariak euskal kulturarekiko ekarpena eta konpromiso adierazgarria, baita balore unibertsala ere, eta bere lanaren dibulgazioa kontuan izaten du.

Erakundeak azaldu duenez, Amurizak, sariari izena ematen dion Manuel Lekuonarekin, hainbat gauza ditu komun: «biak hizkuntzalaritzan eta olerkigintzan ibiliak, golardoa eskuratu dutenen zerrenda ireki (1983an, Lekuona) eta aurtengoa itxi (2019an, Amuriza) egin dute». Saria Remigio Mendiburuk sortutako brontzezko eskultura bat da.