NAIZ

Nola kontrolatu du Hego Koreak infekzioa, 10.000 kutsatu baino gehiago izan arren?

Hego Koreak gainditu egin ditu dagoeneko koronabirusaren 10.000 kutsadurak, eta ondo kudeatu du hori, pandemiaren eta etorkizuneko pandemien aurkako borroka globalerako arketipoa izan daitekeen infekzioa arakatzeko eta moteltzeko sistema bati esker.

Polizia ofizialek Italiatik itzulitako Hego Koreako herritarrak nazioarteko aireportuko bus batera gidatzen dituzte. (Ed JONES/AFP)
Polizia ofizialek Italiatik itzulitako Hego Koreako herritarrak nazioarteko aireportuko bus batera gidatzen dituzte. (Ed JONES/AFP)

Ostegunean 86 kasu berri atzeman zituzten, eta Hego Koreak 10.062 infekzio ditu guztira, baina 3.867 baino ez dira kasu aktiboak, Koreako Gaixotasun Infekziosoen Kontrolerako eta Prebentziorako Zentroaren (KCDC) arabera.

Izan ere, dagoeneko 6.021 pertsona sendatu dira, gaixotu ziren guztien %60, eta horrek esan nahi du Hego Koreak, birusak gehien erasandako bigarren herrialdea izan zenak, kutsatuen kurba berdintzea lortu duela.

Asiako herrialdeak ez du herritarren mugimendurik mugatu, ezta mugarik itxi ere, eta martxoaren 12tik ez ditu 200 kutsatze baino gehiago erregistratzen. Hogei behar izan ditu azken 2.000 kasuak gehitzeko, egunean 100 kasu inguru batez beste.

Testatu, arakatu, tratatu

Kutsatzeko susmagarrien testeo masiboa, infekzio-arrastoen jarraipen zehatza eta ospitaleratze orokorra (kasu arinak barne) konbinatzen dituen programa bat ezartzeak orain arte arrakasta izan du.

Paradoxikoki, Hego Koreako biztanleek ongi gogoratzen dute 2015ean Ekialde Hurbileko arnas sindromearen epidemia, 38 hildako utzi zituena eta agintarien aurkako kritika gogorrak eragin zituena kutsatze bideak identifikatzeko gaitasunik ez zutelako.

Porrot horretatik ongi ikasi zuten; sistema bat onartu zen, osasun-larrialdia gertatuz gero, soluzio diagnostikoak egiten dituzten enpresei Gobernuaren baimenak azkar jasotzeko aukera ematen diena, manufakturatzeko eta testatzeko kitak esportatzeko, hain zuzen.

Lehen kasua urtarrilaren 20an detektatu zen Hego Korean, une horretatik aurrera, enpresa bat zegoen proba diagnostikoak egiten; gaur egun, hainbat enpresak egiten dituzte, egunean milaka kit horiek zirkulazioan jartzen dituen ahalmen konbinatuarekin.

Horrela, transmisioak arintzea ahalbidetzen duten zutabeetako bat ezarri zen; lehen agerraldi handia otsailaren amaieran herrialdean detektatu zenetik, egunero 10.000 test egin dira batez beste.

Testatzea da infekzioa kartografiatzeko eta mugatzeko oinarria. Izan ere, berrogeialdian jartzean eta arrisku-talde bati probak diskrezioz egitean, foku komunitario bat detektatzen den bakoitzean kutsatzeko bide berriak mozten dira.

Positibo bakoitza ikertu

Horri beste positibo bat baieztatzen den bakoitzean aktibatzen den makineria gehitu behar zaio, kutsatutako pertsonaren azken urratsak arakatzen dituena, aurreko egunetan norekin kontaktuan egon zen eta zer leku bisitatu zituen zehazteko.

Horri esker, arriskuan dauden pertsona berriak identifika daitezke, testa egiten zaie eta berrogeialdian jartzen dituzte. Kutsatutakoen telefonoen GPS datuak, kreditu txartelen informazioa eta segurtasun kameren irudiak erabiltzen ditu sistemak, eta horrek, birusa kontrolatzeko ekimenak arrakasta izan badu ere, ez du eragotzi herrialdean pribatutasunari eta datuen erabilerari buruzko eztabaida irekitzea.

Ospitale-sistema berrantolatzeko eta koadro arinak dituzten pazienteentzako gune bereziak (ikasleen egoitza zaharrak, adibidez) gaitzeko erabakiari esker (koadro guztien %80 inguru dira, sistemak aukera ematen duelako kutsatzeak oso goiz identifikatzeko), jarraipen kliniko ona eta inpaktu txikiagoa lortu da baliabideentzat eta osasun-langileentzat.

Ospitaleen erabilgarritasunari dagokionez, Hego Korean hilkortasun-tasa %1,73koa izan da –174 pertsona hil dira–, eta koronabirusaren batez besteko estandar baten antzekoa izan daiteke.

Urruntze sozial gehiago

Hala ere, agintariek azpimarratu dute urruntze sozialari eutsi behar zaiola (ikasturtearen hasiera erabat online emango da) kutsadurak gora egiteko arriskua dagoelako, batez ere Seulen, 26 milioi pertsona bizi baitira bertan (herrialdearen erdia baino gehiago).

Seul, herrialdeko hego-ekialdeko Daegu hiriaren inguruarekin eta inportatutako kasuekin batera, koronabirusaren aurkako borrokan irekitako hiru fronte handietako bat da.

Izan ere, Seulek eta haren inguruko eremuek izan zuten kutsatze gehien ostegunean, 42, herrialdeko kasu berri guztien ia erdia. Hori ospitaleetan eta eliza protestanteetan izandako agerraldien ondorioa da, infekzio-foku handi bihurtuak, baita birusa herrialdetik kanpo hartu zuten eta itzuli diren gehienak hiriburuaren inguruan bizi direlako ere.

Horrela, osteguneko 86 kasuetatik 38 inportatuak izan ziren, horietatik 22 aireportuetan detektatuak, non Europatik etorritakoei edo sintomak zituztenei testa egiten zaien nahitaez. Inportatutako kutsatzeek infekzio berriak sor ez ditzaten, herrialdean sartzen den orok 14 eguneko berrogeialdia egin beharko du.

Horrez gain, Seulgo Gobernuak erabaki du hirian erroldatutako eta Hego Koreara bueltatutako pertsona orok 1988ko Olinpiar Jokoen estadioan altxatutako gune batean egin beharko duela froga.