Gimnasioetara erregulartasunez joaten diren nerabeen kopuruak gora egiten du etengabe. Lagunak eta sare sozialak funtsezko faktoreak dira neska-mutilak zentro horietara erakartzeko, baina baita arrazoi estetikoak edo muskulu-masa handitzeko ere.

Jolasa, pistak edo kalea gimnasioengatik aldatzea positiboa edo kaltegarria da nerabeentzat? Bertan egiten dutenaren, gainbegiratzearen eta bertara joateko arrazoien arabera, azaldu dute Efe agentziak kontsultatutako adituek.

«Entrenamenduak gozamenean eta ongizatean oinarrituta egon behar du beti, eta ez hainbeste gorputzaren gurtzean», azaldu du Paula del Villar osasunean eta kirolean espezializatutako psikologoak. Haren ustez, muskulazioa garrantzitsua da haurren garapen fisiko eta pertsonalerako.

«Nik ez nuke kenduko, baldin eta ondo erabiltzen bada eta taldean egiten den zerbaitekin konbinatuko nuke, kirolaren balioak bertan irakasten baitira: ahalegina, talde-lana...», gehitu du.

Kirol Instalazioetako Enpresaburuen Federazio Nazionalak (FNEID) emandako datuen arabera, adingabeak %6 dira batez beste gimnasioen erabiltzaile guztien artean. Alberto García bozeramaileak azaldu duenez, kopuru hori, txikia bada ere, handituz doa denborak aurrera egin ahala.

Zentro batzuek (publikoak batez ere) ez dute 16 urtera arte pasatzen uzten, eta beste batzuek bai, baina legezko tutoreen baimena behar dute. nerabeek Egia esan, «Ez dago adin zehatzik ikuspegi zientifikotik muskulazioa praktikatzeko», dio Diego Garcia-German Estatu espainoleko Neguko Kirol Federazioko traumatologoak.

«Arazoa ez da hainbeste gimnasioa bera, erresistentziako edo koordinazioko ariketak alde batera utzi eta helburu estetiko hutsetara bideratutako muskulazio-ariketak egiten direnean sortzen da arazoa, eta are gehiago entrenatzaile batek orientaziorik eta ikuskapenik egiten ez duenean», gaineratu du.

Desinformazioa eta gehiegizko ahalegina

«Ez da gimnasioaren errua, gehiegikeria da, beste guztia bezala», azaldu du Mariak, erreportaje honetarako fikziozko izena duen Pedroren amak. Pedro joan den ekainean gehiegizko ahaleginaren ondorioz larrialdietara joan zen 16 urteko gazte madrildarra da.

Pedrok hilabeteak zeramatzan aknerako botika hartzen, roakutana esaten zaiona, eta, horregatik, aldiro egin behar ziren ohiko analisiak.

Urte osoan zehar saskibaloia normaltasunez praktikatu zuen, baina gimnasioan entrenatzen hasi eta hiru astera, analisi baten ondoren, kinasa kreatinaren (CK) mailak 20.000 U/l-ra igo zirela konturatu zen, normalena 175 U/l denean. Orduan deitu zion dermatologoak larrialdietara joateko berehala, giltzurrun-akatsa gertatzeko arriskua zegoelako.

Diego Garcia-Germanek dioenez, KKren igoera horrek esan nahi du muskuluan kalte bat egon dela, eta maiz ikusten dela hori ariketetan gehiegizko esfortzua egiten duten pazienteetan, helduagoak edo gazteagoak izan, pilula hartu edo ez.

«Egun batean berak aitortu zidan ezin zela mugitu, ezta ibili ere, eta dena entrenamenduak eraginda», dio Mariak. «Nik ez dut gimnasioa kritikatzen, gehiegizko ahalegina egin izana kritikatzen dut. Gazteak eta esperientziarik gabekoak dira, askotan interneten bilatzen dituzte gauzak medikuari edo entrenatzaileari galdetu beharrean, eta horregatik oso adi egon behar dugu», gaineratu du.

Gainbegiratuko gabeko ariketak

Aurrekoa bezalako kasuak gertatzen dira gida ditzakeen aditu baten aholkurik ez dagoenean. «Lagunekin noa, izena eman zuten eta haiekin joan nahi nuen». 16 urteko Ricardo Toledon bizi da eta uda hasieran gimnasiora joaten hasi zen bere adineko beste mutil batzuekin batera.

Bertan hainbat ariketa egiten ditu, baina normalean muskulaziora bideratutakoetan jartzen du arreta. «Soilik kardioa egiten dugu iristean, berotzeko, baina inoiz ez dugu horretan zentratzen entrenamendua», azaldu du.

Gainera, gehienetan ariketak profesionalen baten orientaziorik gabe bakarrik egiten dituela onartzen du. Bere motibazioa: lagunak eta osasuna.

Pablo Jorge Marcos Pardo Almeriako Unibertsitateko irakasle titular eta entrenatzaile pertsonal ohiak azaldu duenez, adin hauetan muskulazioa egitea ez da txarra, modu egokian egiten bada behintzat.

Gauza bera gertatzen zaie Nachori (14 urte), Vicalvon (Madril) bizi dena, eta Ismaeli (16 urte), Kanarietakoa, entrenamenduak laguntzarik gabe egiten dituztela diotenak. «Nire kabuz edo beste lagun batzuekin egiten ditut ariketak», aitortu du Ismaelek.

«Iritsi nintzenean entrenatzaile batzuk zeuden gimnasioan, ariketa guztiak erakutsi zizkidatenak eta taula egiten lagundu zidatenak, baina orain nire kabuz noa», azaldu du Nachok.

Nachok aspalditik zuen ikastetxe horietako batean izena emateko gogoa: «Ni DBHko lehen mailan  boxeoan eman nuen izena, eta, gero, nire monitoreak animatu ninduen gimnasioan izena ematera», gogoratu du. Hala ere, gurasoei hasiera batean ez zitzaien «oso ideia ona» iruditu, eta joan den ekainera arte ez zioten joateko baimenekin eman, medikuari kontsulta egin ondoren. Ricardok bezala, bertaratzeko arrazoi nagusia osasuna zaintzea dela dio.

Edertasun kanonak eta horien arriskuak

Míriam, 23 urteko kanariar bat, hamasei urterekin gimnasiora joaten hasi zen. Hasiera batean, ariketa fisikoa egitera, sozializatzera, jendea ezagutzera eta hobeto sentitzera joaten zen, baina denborarekin obsesio bihurtu zen dena.

Garai hartan, hainbat konplexu zituen, jaten zuen guztia neurtzen zuen eta antsietate-krisiak sufritzen zituen dietatik ateratzen bazen edo entrenamendura egun bat faltatzen zenean.

«Izena eman nuenean, nire gorputza gorrotatzen nuen; gaizki jaten nuenean, gimnasioa konpentsazio-jokabide bat zen niretzat, eta egunero ez joateagatik ere gaizki sentitu nintzen», esan du.

Sikologoarengana joan zen arte ez zuen ulertu zer gertatzen ari zen. «Etengabe ari nintzen helburuaren bila, eta ez nuen prozesuaz gozatzen, benetan suposatzen zuen ongizate fisikoaz, gimnasioak gauza on asko ekartzen baititu, baina adin eta konplexu horietan erraza da nahastea eta obsesionatzea. Nire kasuan, sare sozialek konplexutasuna eta obsesioa larriagotu baino ez zuten egin», azpimarratu du.

Paula Villar sikologoak arrisku horretan jarri du arreta: «Zentro horietara joatearen arazoa ez da hainbeste joatea, edo egiten den ariketa, baizik eta nerabezaroan uste izaten da arrakasta izateko edo kanon estetiko batera egokitzeko ideal jakin bat lortu behar dela, eta ideal hori lortzeko kirola erabiltzen da, eta bereziki gimnasioa».

Hala eta guztiz ere, Miriam ez da damutzen adin goiztiar batean gimnasioan sartzeaz: «Nire arazoak ez ziren gimnasioaren erruz izan, niri kirolak eta ariketak oso gauza onak eman dizkidate». Orain, osasuntsu egoteko tresna gisa erabiltzen du. «Jada ez dut egiten helburu estetiko bat lortzeko, baizik eta disfrutatzen dudalako», nabarmendu du.