Angel Fernández (1954) alpinista eta bidaiari donostiarra da. 50 urte daramatza bidaiak eta espedizioak egiten. Goi-mendiko gidaria da eta, oraindik ere, 70 urterekin, jardunean jarraitzen du. Oso beteranoa izan arren, gartsua da, beti irteera eta proiektu berriekin ilusionatuta.

Abenturaz abentura ibili da, 1975ean lehorretik Afganistango Hindu Kush mendietaraino joan zenetik. Ondoren, Land Rover bat erosi zuen Pirinioetan, Alpeetan eta Marokoko Atlasetan zehar mugitzeko, baita Aljeriako Saharara zenbait bisita egiteko ere. 1984an Boli Kostaraino iritsi zen Donostiatik. Ibilgailuaren gainaldean egiten zuen lo, egunsentiak ikusteko.

25 alditan baino gehiagotan bisitatu ditu Peruko mendikateak eta beste hainbeste aldiz Saharako basamortua. Normalean, trekkingak antolatzen eta gidatzen ditu Ladakh (Indiako Himalaia), Patagonia, Alaska, Etiopia, Madagaskar eta beste leku batzuetan.

Elkarrizketarako hitzordua adostu genuenean, etxera itzuli berria zen tuareg lagunekin egon ondoren.

Mende erdia abenturaz abentura ibili ondoren, zein da jardunean mantentzen zaituen pizgarria?

Garrantzitsuena da bizitzaz gozatzen jarraitzeko gogoa izatea, eta, osasunak laguntzen badu, dena perfektua da. Mendi eta abentura gogoa sobera daukat. Pozik nago 70 urterekin ilusioz betetako destino berriak programatzen jarraitzen dudalako.

Orain Madagaskarren, gero Dolomitetan edo 5 egunez Pirinioetan zehar aterpe batetik bestera... Nola eramaten da bizitza hori?

Ezin naiz geldirik egon, beti ari naiz hurrengo helmugan, hurrengo mendian edo abenturan pentsatzen. Batzuetan pentsatzen dut gelditu egin beharko nukeela eta nire bizitza pixka bat gehiago antolatu, baina beti gerorako uzten dut.

1975eko Nouristan espedizioan parte hartu zuten zortzi alpinistetako bat izan zinen. Oso berezia izan zen Donostiatik Afganistango Hindu Kush mendietara joatea?

1974an Martin Zabaletarekin eskalatzen aritu nintzen Alpeetan. Prestakuntza izan zen 21 urte bete berritan errepidera abiatu eta nora eta Kabulera iristeko! Izugarri kostatu zitzaigun espedizio hura muntatzea. Zortzi alpinista abiatu ginen hiru ibilgailutan.

Joan-etorri artean bi hilabete baino gehiago egon ginen. Kabulen igarotako 15 egunetan oso ondo pasatu nuen. Adobezko etxeak dituen herri handi bat bezalakoa zen; zementuzko eraikin bakarra erregearen jauregia zen, 1973an agindutik kendu zutenarena. Afganistango benetako herria ezagutu genuen, oso abegitsu eta jatorra.

Entrenamenduak egiten genituen 6.843 metroko Koh-i-Bandaka mendira igotzeko baimenaren zain geunden bitartean. Alabaina, ez zen sekula iritsi, arazo politikoak hasi zirelako. Eta ondoren etorri zen Sobietar Batasunaren aurkako gerra.

Mendia igo ezin genuenez, taldea sakabanatu egin zen. Batzuk Indiarantz joan ziren Pakistan zeharkatuz eta bost mila metroko igoera oso interesgarriak egin zituzten, tartean batzuk birjinak. Antxon Bandres (bi aldiz Euskal Mendizale Federazioko lehendakari izandakoa) eta biok etxera itzuli ginen Jeep Willys batean. Iranetik pasa ginen eta Demavand (5.609 m) igo eta Grezian, berriz, Olinpo (2.918 m). Niretzat abenturaren bataioa izan zen.

1980an Izadi Artean bidaia-agentzia alternatiboa sortu zenuen, aitzindarietako bat estilo honetan. Nola sortu zen?

Afganistanen ondoren, 1977an, euskal-aragoiar espedizio bat antolatu genuen Ausangatera (6.385 m); mendi sakratua da inkentzat, Vilcanota mendikatean, Cuscotik gertu. Oso ondo pasatu genuen, lagunartean, eta tontor birjinen bat egin genuen. Esperientzia baliagarria izan zen niretzat, ondoren nik zerbait muntatzeko. 1980an egin nuen Izadi Artean-en lehen trekkinga, Peruko inguru horretan. Handik gutxira Land Rover bat erosi eta Trans-saharar errepidera joan ginen.

Zure espezialitatea trekkingak dira. Zeintzuk izan dira gogorrenak?

2022an, hamaika egunez egon ginen Mackayko mendietan, Madagaskarren. Gidari natibo arakatzaile batekin egin behar genuen bidea. Aurretik zihoan aihotz batekin sasitzan zehar bidea irekitzen, handik ez baitzen inor igaro azken bost urteetan.

Tuaregekin duzun harremana luzea da, 1981ean Land Rover bat erosi baitzenuen Donostiatik Aljeriako Saharako basamorturaino joateko.

Urte hartan Marokora joan nintzen, baita Aljeriara ere. Joan-etorriko bidaia batzuk egin nituen Tamanrassetera, baita Djanetera ere, Libiako mugatik ez oso urrun. Esperientzia horiek baliagarriak izan ziren basamortua zer den ikasteko. Izarren azpian lo egiten dut beti, zoragarria delako. Zakuan sartuta, ia ez dut begirik biltzen. Konstelazio batzuk ezagutzen ditut eta niretzat zoragarria da. Izarrak gainera eroriko zaizkizula dirudi. Gainera, gozamena da tuaregekin ilunabarrean suaren inguruan elkartzea tea hartzen eta basamortuko istorioak kontatzen, “taguella”, ogi tradizionala prestatzen duten bitartean.

«1987an Land Roverra saldu eta Tamanrassetera joan nintzen hegazkinez. Tuareg lagun handiak ditut, sarritan bisitatzen ditudanak, zenbait garaitan haiekin elkartzea ezinezkoa izan den arren gerraren eraginez»

1987an Land Roverra saldu eta Tamanrassetera joan nintzen hegazkinez. Tuareg lagun handiak ditut, sarritan bisitatzen ditudanak, zenbait garaitan haiekin elkartzea ezinezkoa izan den arren gerraren eraginez.

Aljeriatik itzuli berri zara. Nolakoa izan da zure azken egonaldia Saharan?

2019tik aurrera Aljeriako basamortua ireki zaie turistei. Tadrartetik igaro naiz, Libia eta Nigerren arteko mugatik. Tassili N 'ajier parke nazionalean hedatzen den paisaia magikoa da, Unescok Munduko Ondare izendatua eta tuaregen etxea. 12.000 urte baino gehiagoko labar-pinturak daude.

Ondoren, Tamanrassetera joan ginen Hoggar mendigunera hurbiltzeko. Lau egunez gamelu karabana batekin batera bidaiatu genuen, azken familia nomaden bizimodua gertutik ezagutu ahal izateko. Tahat mendira igo ginen (3.303 m), Aljeriako garaienera.

Bost urteko lehortearen ondoren euria egin du eta landaretza eta lore asko dago gaur. Tamanrasset 1982an ezagutu nuen lehen aldiz. Tuaregen herria zen, 10.000 biztanle zituena, eta orain hiri kaotikoa bihurtu da, 300.000 pertsona ingururekin, gehienak inguruko herrialdeetatik etorritako militar eta etorkinak.

Pozik itzuli naiz Donostiara, nire betiko gidaria, Edaber Mohamed, agurtzeko aukera izan dudalako 15 urteren ondoren. Aljeriako hegoaldeko mendi eta hondarretako sekretuak erakutsi dizkidan lagun handia da. Hilabete batzuk barru itzuliko naiz.