NAIZ
BILBO

Gobernuen «neurri eskasek» greba orokorraren beharra indartu dute, Karta Sozialaren arabera

Euskal Herriko Eskubide Sozialen Gutuna osatzen duten erakunde sindikal eta sozialek ostiral honetan Bilbon egin duten prentsaurrekoan azken asteetako gertaerek urtarrilaren 30eko greba orokorra «erabat beharrezkoa» dela berretsi besterik ez dutela egin nabarmendu dute.

Eskubide Sozialen Gutuna osatzen duten erakunde sindikal eta sozialek Bilbon egin duten prentsaurrekoan. (Monika DEL VALLE/FOKU)
Eskubide Sozialen Gutuna osatzen duten erakunde sindikal eta sozialek Bilbon egin duten prentsaurrekoan. (Monika DEL VALLE/FOKU)

Izan ere, Iñigo Urkullu lehendakariak, «Chivite lehendakariak ez bezala», Eskubide Sozialen Gutuneko sindikatu eta eragile sozialekin biltzeari uko egin diola salatu dute, grebak dituen aldarrikapenen inguruan eskumenik ez duela argudiatuta.

Gezurtzat jo dute adierazpen hori, izan ere, greba deialdia enpleguaren, pentsioen eta eskubide sozialen arloetan «neurri zehatzak hartzera bideratuta dago», eta Lakuako Gobernuak eta Nafarroako Gobernuak, biek ala biek, «horretarako eskumenak» dituztela azpimarratu dute.

Horien artean, «administrazio horietan behin-behinekotasuna ezabatzeko» eskuduntza nabarmendu dute, «behin-behinekotasun tasa Europako buruan baitago», %40era iristeraino.

Bi gobernuek azpikontratatutako enpleguan subrogazio-eskubidea bermatu dezaketela azaldu dute, «gutxienez 1.200 euroko soldata eta gehienez 35 orduko lanaldia bermatzeko», baita gutxieneko pentsioak 1.080 eurora arte osatzeko eskumena dutela gaineratuz, Gasteizko eta Iruñeko Legebiltzarren txosten juridikoek aitortzen duten bezala.

Soldata-arrakalaren aurkako neurriak hartzeko eskumena eta pobreziaren eta gizarte-bazterketaren aurkako Herri Ekimen Legegilearen edukiak onartzeko aukera –gizarte-prestazioei eta etxebizitza bat eskuratzeko eskubideari buruzko neurriak jorratzen zituena– ere nabarmendu dituzte.

Horrela, zerga-politika iraultzeko, zerga-iruzurra desagerrarazteko eta errenta handiei, enpresei eta kapitalari zergak nabarmen handitzeko bi gobernuen eskumenak berretsi dituzte, hala nola «lan harremanen esparru propio baten alde lan egiteko eta lan eta gizarte legediari buruzko erabakiak Euskal Herrian hartzeko».

PSOE-Unidas Podemosen akordioa

Era berean, Gobernu espainolak, PSOE eta Unidos Podemosen arteko akordio programatikoaren edukiari jarraituz, pentsioei eragiten dieten hartutako neurrien inguruan, 2020an %0,9 igo arren, sindikatuek azaldu dute aldi berean «indarrean sartzen direla erretiro adinaren atzerapena eta pentsioen kalkulu aldiaren igoera», 2011ko erreforman adostua.

Lanbidearteko gutxieneko soldatari dagokionez, Gobernu espainolak «patronalari beto-eskubidea» eman diola salatu dute, eta ondorioz, 950 euroan finkatu dute gutxieneko soldata, 1.000 euroan finkatuko zutela iragarri bazuten ere.

Euskal Herriko Eskubide Sozialen Gutunaren arabera, aipatutako neurri horiek «ez diete erantzuten greba orokorraren eskaerei», eta gobernatzeko modu bat adierazten dutela kritikatu dute: «Elkarrizketa soziala edo Toledoko Ituna bezalako tresnek murrizketak justifikatzeko edo eskubideen berreskurapena geldiarazteko zeregina berreskuratzen dute».

Edozein gobernuren aurrean eta edozein alderdi politiko agintean dela, presio eta mobilizazio soziala eskubideen aitortzan aurrera egiteko «ezinbestekoak» direla nabarmendu dute.

Ildo horretan, CCOO eta UGT sindikatuei gutun bat bidali diotela iragarri dute, urtarrilaren 30eko deialdiekin bat egin dezaten, «bakoitzak bere espazio eta planteamenduarekin».

Bestalde, urtarrilaren 30eko greba orokorra «oso arrakastatsua» izango dela iragarri dute, «dagoeneko batzarretan parte hartzea erabaki duten milaka eta milaka langileen berariazko babesa» jaso duela gaineratuz.

Era berean, greba batzordeak lurralde osoan zabaltzeak eta horietan dozenaka gizarte erakundek (sindikatuez gain) parte hartzeak mobilizazio maila handia aurreikusten duela adierazi dute.