Euskal langileria Palestinarekin bat

Urriaren 15ean egin berri dugu Euskal Herrian Palestinaren alde inoiz egin den mobilizaziorik handiena: 110.000 lagun baino gehiago batu ziren Bilbon, Donostian, Gasteizen eta Iruñean sindikatuok eguerdian deitutako manifestazioetan, eta 50.000 herritar inguru arratsaldean Gernika-Palestinak herriz herri antolatu zituen mobilizazioetan. Lanuzte orokorrak eragin esanguratsua izan du lan munduan; greba orokor baten pareko jarraipena izan du mobilizatutako langile kopuruari dagokionez. Europan, Italian salbu, ez da halakorik ikusi.

Lanuzte orokorraren eskaria argia izan da: Israelekin harreman instituzional eta komertzial oro etetea. Instituzioek eta patronalak ezin dute ez ikusiarena egin. Gazan su-eten hauskor bat egoteak ez du eskariaren premia gutxitzen, konponbide sakonagoa behar da: Palestinako lurralde osoa deskolonizatzea, Jordan ibaitik Mediterraneo itsasoraino; Palestinako errefuxiatuek euren lurraldera bueltatzeko duten eskubidea gauzatzea; eta Palestinaren autodeterminazio eskubidea egikaritzea.

Horretarako, batetik, artikulatu behar dira Palestinaren aldeko gehiengo sindikal, sozial eta politikoak, Euskal Herrian nahiz nazioartean. Eta bestetik, boikot, desinbertsio eta zigorren nazioarteko kanpaina sustatu beharra dago, Hegoafrikarekin egin zen bezala, apartheidean oinarritzen den Israelgo estatu koloniala eremu guztietan isolatuz. Ildo horretan, euskal alderdi politikoei eskatu diegu eraman dezatela sionismoarekin harremanak eteteko proposamena instituzio guztietara: Eusko Jaurlaritza, Nafarroako Gobernua, aldundiak eta udalak. Era berean, Israelekin harreman komertzialak dituzten enpresetara mozioak eramango ditu LABek, gainontzeko sindikatuekin elkarlanean.

Azkenik, eremu sindikalean ere badago zer egin: sindikatu sionistak isolatzea. LABek Munduko Federazio Sindikalean (MFS) parte hartzen du eta han ez dago halako sindikaturik, sionismoa eta kolonialismoa MFSren oinarri ideologikoen aurkakoak baitira. Aldiz, Euskal Herriko gainontzeko sindikatu nagusiak kide dituen CSI-Nazioarteko Konfederazio Sindikalean Histadrut sindikatu sionistak parte hartzen du, baita izaera tripartitoa duen OIT-Nazioarteko Lanaren Erakundean ere.

Palestinaren aldeko dinamika indartzeko aukera eman digu lanuzte orokorrak, baina ez hori bakarrik; izan ere, borroka sindikalaren ikuspegitik mugarri izan da. Euskal Herrian ez da gertakari politiko jakin bati erantzuteko greba edo lanuzterik deitu 2008tik. Irail erdialdean LABek argi ikusi zuen palestinarren genozidioaren aurrean beharrezkoa zela horrelako urrats bat egitea. Buru-belarri hasi ginen lanean: gainontzeko sindikatuekin ekimena aurrera ateratzeko adostasunak eraiki; lanuztearen deia zehaztu eta erregistratu; oinarri soziala mobilizatu; lantokietan informazioa zabaldu, batzarrak eta mobilizazioak antolatu; merkatariekin harremanetan jarri; hiriburuetako lau manifestazio handiak antolatu...

Ibilbidean izan da zailtasunik. Alde batetik, Estatu mailan CCOO eta UGTk egindako diseinuak lanuzteen aukera aintzat hartzen bazuen ere, ez zegoen lanuzte orokorrerako deialdirik. Bestalde, ELAk ez zuen lanuzteetara deitzeko borondaterik adierazi CCOOko Estatu mailako idazkari nagusia lanuzteen alde azaldu zen arte. ELA azkena iritsi zen lanuzteen planteamendura, eta behin sartuta, modu inkoherentean eta korporatiboan aritu zen: lehenik, euskal langileak bi lanuzte egun desberdinetan zatitzea planteatu zuen; ondoren, urriaren 15era batu zen, baina deialdi propio eta desberdina eginez, hain justu, euskal langileak ez zirela zatitu behar argudiatuta; jarraian, sindikatu desberdinen arteko elkarlanari uko egin eta proiekzio korporatiboa lehenetsi zuen; azkenik, bere bakardadea mozorrotzearren, aliantzan ari zela irudikatu nahi izan zuen, CIGarekin eta Kataluniako Intersindikalarekin lanketa bateratua oso modu behartuan erabiliz. LABek Hego Euskal Herrian egin bezala, Intersindikalak ere Katalunian sindikatu guztien arteko elkarlanaren alde egin zuen.

Palestinako egoerak elkartasun internazionalista ariketa ahalik eta zabalenak eskatzen ditu, eta zalantzarik gabe, merezi izan du: Hego Euskal Herriko sindikatu guztiok egin dugu Palestinako genozidioa salatzeko lanuzte orokorrerako deialdia. Estatu mailakoen egun berean eginagatik ere, Hego Euskal Herrian lanuztea lurraldetasun irizpidea kontuan hartuta landu dugu, marko berezitu gisa indartu dugu eta subjektu bezala irudikatu, baita nazioartean ere. Manifestazioen amaieran Palestinako komunitateak hitza hartu duenean ere, herritik herrira mintzatu zaio Euskal Herriari. 2018ko pentsiodunen olatuarekin gertatu bezala, bertako deialdiak estatu mailan egindakoa gainditu du, bai mobilizazio ereduari dagokionez, bai mezuari dagokionez, baita mobilizatutako jendetzari begiratuta ere.

Lanuzte orokor honekin, sindikalismo soziopolitikoa indartu egin da. Erakutsi dugu sindikatuon ardura eta funtzioa ez dela mugatzen lan-baldintzen negoziaziora; badugula zer esana afera politiko eta sozialetan. Palestinaren kasuan, lanuzte politikoa deitzea beharrezkoa zen; ez soilik elkartasun internazionalistaren ikuspegitik, baita Euskal Herriaren eraldaketaren aldeko borrokari begira ere. Mundu mailan olatu erreakzionario eta autoritarioa zabaltzen ari den garai honetan, urriaren 15ak mezu argia utzi du: sionismoa ez da Palestinan gailenduko eta faxismoa ez da Euskal Herritik pasako.