Milango katedraletik hamar minutura, ‘Hezurren Eliza’ bisitari asko liluratzen dituen lekua da. Badira kapera artearen, fedearen eta giza izaeraren arteko elkarreraginaren lekukotasuntzat hartzen dutenak, memento mori bat balitz bezala, bizitzaren iheskortasunaren eta heriotzaren saihetsezintasunaren oroigarri.

San Bernardino alle Ossak estetikoki lombardiar eliza gotiko tipikoa dirudien arren, bisitariak izugarrizko paisaia izango du parez pare hezurtegiko kaperan sartu orduko. Hormak eta sabaiak giza hezurrez eta garezurrez «apainduta» daude, gurutzeak, girlandak eta beste sinbolo erlijiosoak osatzeko xehe-xehe diseinatuta.

Ikuskizunak inpaktu bisual eta emozional harrigarria eragiten du, hilkortasunaren, espiritualtasunaren eta denboraren joanaren inguruan hausnarketa egitera gonbidatzen duena. ‘Erakusketa’ kezkagarri eta artistiko hau bertako monjeek egindako lana dela uste da.

Kondaira ugari

Horrelako leku xelebreetan beti gertatu izan den bezala, kondaira ugari sortu dira elizaren inguruan. Horietako baten arabera, azaroaren 1eko gauean, Hildakoen Eguneko ospakizunetan, San Bernardino alle Ossan neskato bat egoten da dantzan, inguruko hildakoak ere mugitzera gonbidatzen. Mitoa sinesgarriagoa litzateke neskatoaren hezurrak ere bertako hormetan ez baleude! Hala ere, batzuek diote egun horretan eliza aurretik igarotzen denak ederki entzun dezakeela hezurren kirrinka.

Beste mito bat, berriz, hormetako beheko aldeko burezurren artean sarritan agertzen diren paper formako mezuei buruzkoa da. Dirudienez, mezuek hildakoekin komunikatzeko aukera ematen dute, haiek irakur omen ditzaketelako.