GAUR8

Hirugarren indusketa arkeologikoen kanpaina Valtierran, Nafarroan

Valtierrako (Nafarroa) Cerro del Castilloko aztarnategian hirugarren indusketa arkeologikoen kanpaina abiatu dute. Valtierrako Udalak eta UPV/EHU-k 2022an sinatutako lankidetza hitzarmenaren esparruan kokatzen da.

Irudian, aurreko kanpaina batean topatutako zeramikazko tina zati bat.
Irudian, aurreko kanpaina batean topatutako zeramikazko tina zati bat. (UPV/EHU)

Aztarnategiak muinoaren okupazioaren sekuentzia osoa erakusteko interesa du, Valtierraren gunea hor sortu baitzen. Orain arte egindako zundaketen bidez okupazioaren fase desberdinen berri dugu; gutxienez IX. mendekoak dira, islamiar garaikoak, Valtierra al-Andalusen zati izan eta Tuterako medinaren mende zegoenekoak. Fase horren ondoren, ziur asko 1118ko Aragoiren konkista eta gero, hiri trazatua berregituratu egin zen eta giza egonleku islamiko primitiboaren hondarren gainean giza egonleku berria egin zuten. XV. mende inguruan amaitu zen okupazioa, muinoa erabat utzi zenean, eta jendea lautadan finkatu zenean.

Orain arte indusketan zeramikazko material ugari aurkitu da, eta okupazioaren, uztearen eta amortizazioaren faseak datatu ahal izan dira horri esker. Bereziki interesgarria izan zen tina zati bat aurkitzea, inskripzio bat zuen esgrafiatuta karaktere kufikoetan eta horri esker toki horretako biztanle baten izena dakigu lehenengoz: Muhammad ibn Rasiq.

Indusketak izaera zientifikoaz gain didaktikoa ere badu, taldeko kide gehienak Euskal Herriko Unibertsitateko Historia eta Artearen Historia graduetako ikasleak dira, eta irakaslearen eta arkeologoen gainbegiradapean aritzen dira. «Indusketa hau jaio zen etorkizuneko arkeologoak trebatzeko bokazioarekin, nahiz plano teorikoan nahiz praktikoan trebatu daitezen», nabarmendu dute irakasleek. Plano teorikoan, arkeologiako alor desberdinetako espezialisten klaseak jasotzen dituzte. Eta prestakuntza praktikoari dagokionez, landako lana egiten dute batetik –indusketa, irakurketa estratigrafikoa, erregistro arkeologikoa, topografia, fotogrametria– eta, bestetik, kabineteko lanak, hau da, zeramika garbitu, dagokion mendean kokatu eta sailkatu, marrazki arkeologiko digitala eta analogikoa eta hiru dimentsioko ereduak egin, besteak beste.