CEAR Euskadik, Migratzaileen Nazioarteko Egunean, salatu egin ditu errefuxiatuek gainditu behar dituzten oztopo legal, administratibo eta ekonomikoak, familia unitatea izateko eta familian bizitzeko eskubidea berma dakien, nazioarteko eta Europako esparru juridikoarekin bat etorriz.

Erakundeak nabarmendu duenez, familia bateratzea da «maite dituzten pertsonekin berriz elkartzeko har dezaketen bide legal eta seguruetako bat», eta, beharrezkoa izanez gero, nazioarteko babesa bermatzea, jazarpen bera jasan baitezakete jatorrizko herrialdeetan eta joan-etorrietan.

Hala ere, CEARek adierazi du familia bateratzea prozesu motela dela oraindik, urteetako itxaronaldiak ekar ditzakeena, eta erronka praktiko ugari planteatzen dituela, hala nola bidaia txartelek edo eskatutako dokumentazioa emateak eragiten dituzten kostu handiak. Horri gehitu behar zaizkio «eskubide horretaz baliatu ahal izateko baldintza murriztaileak».

«Egia esan, Espainiako legeriak familiaren hedapenean edo berrelkartzean barne hartzen ditu lehen mailako aurrekoak (aita eta ama), lehen mailako ondorengo adingabeak (seme-alabak), ezkontideak eta antzeko pertsonak, eta familiako kideak, baldin eta jatorrizko herrialdean aldez aurreko mendekotasuna eta bizikidetza egiaztatzen badira. Horrek kanpoan uzten ditu ahaidetasun maila hurbila duten pertsona asko, edo Administrazioaren interpretazio murriztailearekin aldez aurretik mendekotasuna eta bizikidetza egiaztatu ezin dutenak», azaldu du erakundeak.

Horren aurrean, premiazko neurriak hartu behar direla uste du CEARrek, hala nola, legezko bideak eta bide seguruak jartzea familia bakar batek ere bere bizitza arriskuan jarri behar ez izateko; familia hedadura hurbileko ahaideei zabaltzea, familiako kide gisa neba-arrebak, 18 urtetik gorako seme-alabak eta inoren laguntza behar duten pertsona helduak barne; gehienez hiru hilabeteko epea ezartzea hirugarren herrialde batetik familia hedapena izapidetzeko eta, epe horiek gaindituz gero, administrazio isiltasunez lekualdatzea; edo berriro elkartutako pertsonei baimenak ematea pasaportea lortu edo berritu ezin duten kasuetan, besteak beste.

Munduko biztanleriaren %4 jatorrizko herrialdetik kanpo bizi da

304 milioi pertsona, munduko biztanleriaren ia %4, jaio ziren herrialdetik kanpo bizi dira, Migrazioetarako Nazioarteko Erakundeak (IOM, ingelesezko sigletan) ohar baten bidez jakitera eman duenez, Migratzaileen Nazioarteko Egunean.

Migratzaileek osasuna, eraikuntza, nekazaritza eta teknologia bezalako funtsezko sektoreetan egiten duten ekarpena azpimarratu du IOMek, «biztanleria zahartua duten herrialdeetan ezinbesteko laguntza emanez». Baina, gainera, beren herrialdeetako ekonomia ere babesten dute, familiei diru-bidalketak bidalita; izan ere, 2024an 905.000 milioi dolarrera iritsi ziren (769.000 milioi euro), IOMen arabera.

Erakundeak zehaztu duenez, diru-bidalketa horietako gehienak diru-sarrera ertain eta txikiko herrialdeetara joaten dira, janari, hezkuntza eta osasun gastuak ordaintzeko, eta «kasu askotan» atzerriko laguntzaren eta inbertsio fluxuen balioa gainditzen dute. Hala ere, IOMek gogorarazi du oraindik ere mugak zeharkatzeak dakarren arriskua, batez ere ibilbide erregularrak mugatuta daudenean. «Bidaia horiek itsasoan eta basamortuan zeharbide arriskutsuak, ustiapena eta laguntza eta babeserako sarbide mugatua ekar ditzakete», ohartarazi du.

Mediterraneo itsasoa «migrazio bide hilgarrienetako bat» da oraindik, 2014tik 33.000 heriotza baino gehiago izan baitira. Gainera, IOMek gogorarazi du herrialdeen barruan 83,4 milioi desplazatu daudela gatazkengatik, indarkeriagatik eta hondamendiengatik.