Hazkunde handia izan du munduan zabor elektronikoaren sorrerak, hego globalean ondorio larriak eraginez. Bonnen egoitza duen NBEko Ikasketa Institutuaren txosten baten datuak dira.

Txostenaren arabera, 2019an 53.600 milioi tona zabor elektroniko ekoitzi ziren (7,3 kilogramo per capita), eta, joerak ez badira aldatzen, zifra igo egingo litzateke 2030ean 74.700 milioi tonara eta 2050ean 110.000 milioi tonara.

Txostenak dioenez, hainbat ikerketak mende hasieratik ohartarazi dute arazoaz, eta film dokumental batzuek ere erakusten dute zati baliotsu batzuen jatorrizko birziklatze prozesuan –kableen metalak, adibidez– ingurumenari kalte egiten dioten gai toxikoak askatzen direla.

Hegoaldea mundu osoan sortzen den zabor elektronikoaren zati handi baten hilerri bihurtzen ari dela uste dute adituek. Datuek erakusten dutenez, zabor elektronikoaren %80 inguru sortu den herrialdeetatik ateratzen da.

Hala ere, zaila da datu zehatzak eskuratzea, askotan ezin baita bereizi konpondu eta berriro erabili daitezkeen gailu elektronikoen garraioa eta konpondu ezin diren eta herrialde batetik bestera garraiatzen diren beste batzuk, ingurumena babesteko legeak hain zorrotzak ez diren leku batean desegiteko.

Ondorengo tratamendua

Nolanahi ere, sortzen den zabor elektronikoaren ondorengo tratamenduaren dokumentaziorik ez dago beti; soilik %17 kasutan. Gainerakoetan, ez da ezagutzen hondakinen tratamendurik eta ez dirudi tratamendu iraunkorrik izango dutenik.

Txostenak ohartarazten du Afrikan, Asiako hego-ekialdean, Erdialdeko Amerikan eta Hego Amerikan zabor elektronikoa jasotzen duten herrialde batzuek birziklatze-kuota baxuak eta langile informalen kopuru handia dituztela.

Afrika iparraldeko eta mendebaldeko herrialdeak dira kontrolatu gabeko zabor elektronikoaren esportazioen hartzaile nagusiak, batez ere Europatik eta neurri txikiagoan Asia mendebaldetik datozenak.