Azken bi udak pandemiak erabat baldintzatuta igaro ostean, gogo biziz itzuli dira herrietako jaiak, kuadrillan, familian, lagunartean gozatzeko eta ondo pasatzeko. Gipuzkoari dagokionez, gustu guztietako santuak goratuko dituzte hurrengo egunetan. Lasarte-Orian, Orion eta Eskoriatzan, besteak beste, sanpedroak ospatuko dituzte, Zarautzen sanpelaioak eta Irunen, nola ez, sanmartzialak.

Lasarte-Oriako jaiak datorren asteartean hasiko dira, ekainak 28, eta uztailaren 2ra arte luzatuko dira. Txupinazoan Nagusilan elkarteko boluntarioak omenduko dituzte, 25 urte bete dituztelako herrian bakardadea sufritzen dutenak laguntzen.

Egitarauan falta ezin diren ohiko jarduerak izango dira, besteak beste, bertso jaialdia, esku pilota, herri kirolak, haur parkeak, su artifizialak, eta abar. Hori bai, aurten hainbat berritasun ere izango da, hala nola, freestyle ikuskizuna mundu mailako bi pilotu saridunen eskutik, herriko musika taldeen emanaldiak edota kontzertu eta DJ ezagunen saioak jasoko dituen gazteentzako gune berri bat.

Orioko egitaraua laburragoa izango da, ekainaren 28tik 30era, baina ekitaldiz josia egongo da baita. Musika arloan, esaterako, Dupla, Xsakara, Kai Nakai, Bide Batez eta Trikidantz taldeen emanaldiak izango dira. Eta kirolari dagokionez, gustu guztientzako jarduerak antolatu dituzte: 3x3 futbol txiki txapelketa, haurrentzako herri kirolak, pilota txapelketako finalak, alebinen estropadak eta dardo txapelketak.

Orioko erraldoien eta buruhandien konpartsa egunero-egunero aterako da kalera Pello eta Nikolasarekin, eta jaiak hasi baino lehen ikusgai egongo dira kultur etxeko areto nagusian, ekainaren 27ra arte zehazki.

Zarautzen ere aurtengo jaiak bereziak izango dira eta, horren erakusle, zortzi egun luze iraungo dituen egitaraua prestatu dute. Pasa den asteburuan hainbat ekitaldi antolatu ziren Zelai Ondo eta Iñurritzan, eta asteburu honetan herri osora zabalduko dira.

Txupinazoa bihar botako dute udaletxeko balkoitik, eta bertan alkateak makila emango dio Haurren Agerraldiko Danbor Nagusiari. Igandean, San Pelaio eguna, erraldoi eta buruhandien topaketa izango da ekitaldi nagusia, Bidasoa, Txantrea eta Zarauzko konpartsekin, eta iluntzean larrain-dantza herrikoia izango da Lizarrako dultzaineroekin. Amaitzeko, erromeria Izer eta Alabier trikitilariekin.

Astelehenean, ekainak 27, haur eta gazteen txanda izango da eta goizean goiz mugitu beharko dute, goizeko seietan abiatuko baita oilasko biltzea. Gauean, bertso jaialdia izango da eta, eguna bukatzeko, Bat-Bitan taldearekin erromeria.

Irunen ere bi aste oso iraungo dute San Martzial jaiek, pasa den asteburuan hainbat ekitaldi egin baziren ere. Jaietako agur ofiziala aste honetan egin da, ostegunean, San Juan sua piztu aurretik, eta uztailaren lehena iritsi arte 140 ekitaldi antolatu dira.

Aurten aipatzekoa da Irungo Atsegiña erraldoi eta buruhandien konpartsak ehun urte bete dituela eta horregatik protagonismo berezia izango duela egitarauan. Konpartsa egunero irtengo da kalera ekainaren 29ra arte, egun batzuetan Bidasoko Erraldoiak eta Ondare Kultur Elkartearen laguntzarekin.

Bi urteko etenaldiaren ondoren jaiak behar bezala ospatzeko, Irungo Udalak banderak banatu ditu herritarren artean leiho eta balkoiak sanmartzialetako koloreekin janzteko. Banaketaren lehen egunean herritarren erantzuna hain handia izan zenez, bertan behera utzi behar izan zuten eta egun eta toki gehiagora zabaldu behar izan dute erraztasunak emateko.

Gipuzkoako beste muturrera joanez, Eskoriatzan ere sanpedroak ospatuko dituzte, ekainaren 28tik uztailaren 2ra. Txupinazoa datorren asteartean botako dute herriko plazan eta ohore hori sektore soziosanitarioan lanean ari diren zenbait herritarrek izango dute, pandemian egindako lana eskertzeko.

San Pedro eguneko ohiko ospakizunen ondotik, ekainaren 30ean haurren eguna izango da, uztailaren 1ean euskal jaia eta uztailaren 2an kuadrillen eta familien eguna. Aurtengoan ere ez da faltako jaien egitarauan buruhandien txirrindulari lasterketa bitxia, 16 urtetik gorakoentzat. Datorren ostiral arratsaldean izango da eta sari bikainak izango dira lehendabiziko hiru sailkatuentzat.

Eskoitzako Txosna Batzordeak ere egitarau zabala prestatu du jaietarako eta bertan ez dira faltako kontzertuak, “Zuk egin zuk jan” bazkaria, edota azken eguneko kuadrillen arteko bazkaria eta ondorengo jolasak.

Jaiekin batera, kultur ekitaldi interesgarria ere antolatu dute Ibarraundi museoan. Bertan, ekainaren 28tik uztailaren 1era bitartean Brontze Aroan (k.a. VII. mendea) egindako Axtrokiko urrezko ontzien erreplikak jarriko dituzte ikusgai. Bisita gidatuen bitartez, ontzien jatorriari buruzko teoriak eta dekorazioaren interpretazio astronomikoak eta beste hainbat bitxikeria azalduko dira. Uztaileko astearteetan ere bisita gidatuak izango dira.

Bizkaiko herri asko sanpedroetan murgilduko dira

Sanpedroak ospatzen dituzten Bizkaiko herrietan ere ilusioz beterik hartuko dituzte aurtengo jaiak, bi urteko hutsunearen ondoren. Herri handienen artean, Sopela eta Mungia murgilduko dira jaietan, baina baita Berriz, Dima eta Bilboko Errekalde auzoa ere.

Gaur bertan hasiko dira Sopelako jaiak, iluntzean jaurtiko den txupinazoarekin. Aurten, Txokoholik kuadrillari egokitu zaio txupinazoa botatzea, eta pregoia Segurako dantza txapelketaren azken edizioa irabazi zuen Gorka Granado sopeloztarrak irakurriko du.

Uztailaren 2ra arte, mota guztietako ekintzak izango dira herrian, horien artean kuadrillen jaitsiera, jai-bazkaria, kuadrillen arteko jolasak, paella lehiaketa, irrintzi txapelketa edo haurrentzako ikuskizunak. Musika arloan, berriz, Frakture, Kai NaKai, Lowe, Labana, Iheskide edo Esne Beltza taldeen emanaldiak iragarri dira Sopelan, beste askoren artean.

Txosna batzordeak ere egitarau zabala prestatu du, eta bertan ez dira faltako bertso saio feminista, triki-poteoa edota tortilla eta sangria txapelketak.

Mungian ez dute txupinazoa botako ekainaren 28ra bitartean, baina asteburu honetan bertan ere hainbat ekitaldi antolatu dituzte, horien artean igandeko nekazaritza azoka, egun horretan baserritarren eguna ospatuko baita. Azokaren barruan, onddo eta perretxiko erakusketa, betizu arrazako ganaduen txapelketa edota artisautza azoka izango dira, besteak beste.

Esan bezala, txupinazoa datorren asteartean botako dute, aurtengoan Mungiako Diz-diz emakumeen kultur elkartearen eskutik, 25 urte bete baitzituen 2020an. Asteazkenean, ekainak 25, San Pedro eguna ospatuko da eta ez dira faltako pintxo-potea, ohorezko aurreskua, bertso saioa, profesionalen arteko pilota partiduak edota erraldoi, dultzainero eta trikitilarien kalejirak.

Ostiralean, uztailak 1, gazte asanbladak antolatutako bazkaria izango da txosnetan, eta ondoren bertsolariak eta elektrotxaranga ibiliko dira kalez kale. Aurtengo jaiak, ohikoa den bezala, sukalki egunarekin amaituko dira, uztailaren 3an, igandean. Mungia Errugbi Taldeak antolatutako ekitaldia girotzen laguntzeko, bertan izango dira Gure Ametsa txistulari taldea, Miren, Idoia eta Roberto Etxebarria trikitilariak eta Txikuri fanfarrea.

Berrizen ere dena prest dute San Pedro eta Santa Isabel jaiak ospatzeko. Bost egunez, ekainaren 28tik uztailaren 2ra, jai egitarauak ohiko formatua berreskuratuko du. Astearte arratseko pregoi eta txupinazoaren ondoren, asteazkenean San Pedro eguna ospatuko da jubilatuen bazkariarekin eta dantzaldiarekin. Ostiralean, uztailak 1, haurrentzako programazioa nabarmenduko da, baita tortilla lehiaketa ere. Larunbata, uztailak 2, kuadrillen gozamenerako eguna izango da igel txapelketarekin eta paella lehiaketarekin.

Herriko jaiekin batera, Berrizko Udalak “Jaixetan be berdintasunean!” kanpaina jarri du abian, eraso sexistarik gabeko jaiak bizitzea helburu informazioa, aholkularitza eta telefono bidezko arreta eskaintzen dituena.

Diman, aldiz, ostegunean hasiko dira jaiak, ekainaren 29an, jubilatuei eskainitako egunarekin eta Dimako Bertso Eskolak botako duen txupinazoarekin. Jaiak uztailaren 3a arte luzatuko dira, eta aipatzekoa da egun guztietan izen handiko taldeak daudela iragarrita: Elizagoien Ahizpak, Neomak, Liher edo DJ Bull, besteak beste. Uztailaren 2an, larunbata, herri kirol saioa dago iragarrita; Bizkaiko Lasto Jasotze Txapelketa, Bizkaiko Promozio Mailako Trontza Txapelketaren bigarren jardunaldia eta aizkora erakustaldia izango dira.

Bilboko Errekalde auzoan, azkenik, ekainaren 24tik uztailaren 4ra luzatuko da aurtengo jaietako egitaraua. Txupinazoa ostiral honetan izango da, martxoan hil zen Xabier Perez Ruiz Txibi-ren omenez. Segidan, txosnak irekiko dira.

Jai parte-hartzaileak izango dira, eta gastronomiak leku berezia izango du. Horrela, larunbatean paella lehiaketa izango da, igandean txistorrada herrikoia, astelehenean tortilla txapelketa, ostegunean bazkari thailandiarra, ostiralean parrillada, larunbatean marmitako txapelketa, eta igandean sukalki txapelketa eta bazkaria.