GAUR8

«Tximino begi-marradun» kume bat eta mangosta nanoen kumaldi bat izan dira Bioparc Valencian

Bioparc Valencian zenbait jaiotza izan dira azken aldion. Eta ez dira amaitu. Azkenak “tximino begi-marraduna” bereziaren kumeak dira, primate mota horretako lehenerdi batena, eta mangosta nanoen kumaldi bat

“Begi-marradun tximinoa” (Bioparc Valencia)
“Begi-marradun tximinoa” (Bioparc Valencia)

Bioparc-ek komunikatu batean azaldu duenez, burugain zuriko mangabeyak ('Cercocebus lunulatus') Natura Kontserbatzeko Nazioarteko Batasuneko zerrenda gorrian daude. 'Tximino begi-marraduna' esaten zaie, beren betazal zuri bereziak direla-eta; haien mugimenduek komunikatzeko aukera ematen diete. Gineako golkoaren iparraldean baino ez daude, Afrikako mendebaldeko kostaldean.

Inguru hura “berotzat” jotzen da, haren biodibertsitatea dela eta. Han, Bioparc Fundazioak WAPCA proiektua bultzatzen du, Ghanan primateak bertatik bertara zaintzeko lan garrantzitsua egiten baitu.

Halaber, Bioparc Valenciak Europako programa batean parte hartzen du. Horren barnean dago kumei berriaz arduratu den ugaltze-talde valentziarra.

Tximino jaio berriaren aita Vito da, 2008an Salzburgeko zootik (Austria) Valentziara iritsi zena, eta ama Torcuata, 2018ko azaroan Jerezetik iritsia.

Eme gazte honen lehen kumea da eta, beraz, talde teknikoa arreta berezia du. Hasieran umea hartzean esperientzia nabari bazitzaion ere, berehala hasi zen normaltasunez hartzen, zentroak adierazi duenez.

Talde horretan, gainera, beste eme heldu bat eta haren bi kumeak bizi dira . Bioparc Valentzian espezie baliotsu hori gorilekin batera bizi da Afrika Ekuatorialeko basoak ikusgai dituen eremuan.

Mangostak

Bestalde, birsortu duten sabanako benetako tamainako termitategian beste espezie bateko kume berriak ikus daitezke: mangosta nanoak ('Helogale parvula undulata'), Afrikako haragijale txikienak. Bioparc Valenciak azaldu duenez, sistema sozial "interesgarri" bat dute. Alfa emeak, adin handienekoak, posturik altuena betetzen du. Haren atzetik, bere bikotekidea, bizi artean hala dena.

Bikote hori da talde osoan ugaltzen den bakarra, alfak gainerako emeen ugaltzeko gaitasuna hormonalki inhibitzen baitu. Taldearen hierarkia adinean oinarrituta dago. Gainerako kideek haurrak zaintzen eta elikatzen parte hartzen dute. Deigarria da, halaber, adinez nagusi direnei eta zauritu edo gaixoei ematen dieten tratu berezia.