Gaurko egunez hil zen Frantzisko Xabier Munibe, Peñafloridako kondea
Gaur dira 240 urte Frantzisko Xabier Munibe Idiakez, Peñafloridako VIII. kondea, hil zela. ‘Euskalerriaren Adiskideen Elkartea’ sortu zuen eta kulturarekiko agertutako konpromisoagatik egin zen ezaguna. Azkoitiko alkate eta Gipuzkoako Ahaldun Nagusi izan zen eta XVIII. mendeko Ilustrazioaren eredu gisa nabarmendu zen.

1785ko urtarrilaren 13an hil zen Frantzisko Xabier Munibe Idiakez, Peñafloridako VIII. kondea, Euskalerriaren Adiskideen Elkartea sortu izanagatik ezaguna. 1729an jaio zen Azkoitian eta bere leinu aristokratikoagatik ez ezik, Euskal Herrian eta haratago kulturarekin eta hezkuntzarekin zuen konpromisoagatik nabarmendu zen.
Bere bizitzan zehar, Peñafloridako kondea euskal hizkuntzaren eta literaturaren defendatzaile sutsua izan zen. Tokiko kulturarekiko zuen zaletasunak ‘Euskalerriaren Adiskideen Elkartea’ sortzera bultzatu zuen, hain zuzen ere, Euskal Herriaren garapen kultural eta soziala sustatzea xede zuen erakundea. Elkarte horren bitartez, Munibek hezkuntza eta ezagutza bultzatu zituen. Kulturgintza arloko lanaz gain, politika arloan ere aritu zen kondea, orduan nobleziak ohiko zuenez.
Azkoitiko jesuitekin egin zituen lehen ikasketak eta 1742tik aurrera Okzitaniako Tolosan zientzia ikasketak egin zituen, zientzietan eta arte ederretan prestakuntza ona lortuz. 1747an aita hil zitzaion, eta Azkoitira itzuli zen, familiaz arduratzeko. Hurrengo urtean ezkondu zen Areizagako baroiaren alabarekin, Maria Josefa Areizagarekin eta Insausti jauregian bizi izan ziren 1767. urtea arte.
Peñaflorida kondea oso ezaguna izan zen, eta kargu politikoak izan zituen, Azkoitiko alkate izan zen, esaterako, 1747-1748. urteetan, eta berriz ere 1755ean eta 1765ean. Gipuzkoako Ahaldun Nagusi lanetan ere aritu zen 1746, 1750, 1754, 1758 eta 1761 urteetan, eta 1758an diputatu Madrilgo gorteetan.
Solasaldiak antolatzen zituen bere etxean, eta bertara biltzen ziren nobleak eta jakituria handiko gizonak, hasieran gizarteko gaiez hitz egitera, eta geroago baita zientzia gaiez, literaturaz, filosofiaz eta historiaz ere. Horrela, Azkoitiko Zalduntxoak izena jarri zieten. Halaber, igandeetan musika eta antzerki lanak egiten zituzten.
Gaur egun ezaguna izaten jarraitzen du XVIII. mendeko Ilustrazioak Euskal Herrian izandako ereduetako bat delako Munibe. ‘Euskalerriaren Adiskideen Elkartea’ sortzeaz gain, Bergarako Errege Mintegia sustatu zuen Azkoitiko Zalduntxoekin batera.

