Arena Power enpresa andaluziarrak 200 metroko sei aerosorgailu instalatu nahi ditu Bergara, Eibar eta Soraluzeko mendietan; afekzioak handiak izango lirateke Elgetarentzat eta zertxobait txikiagoak Elgoibarrentzat. Aurreproiektua eta ingurumen inpaktuaren azterlana aurkeztu ondoren, astelehenean amaitu zen alegazioak aurkezteko epea. Agerian geratu da proiektuak duen oposizioa: 6.000 herritarrek baino gehiagok, kaltetutako bost udalek, partikularrek eta elkarte ugarik aurkeztu dituzte alegazioak. 

Duela aste batzuk Sollube Gane proiektuarekin aurrera egiteari utzi dion Arena Powerren asmoa Azurtza eta Ilordo arteko hiru kilometro eskaseko mendilerroan sei errota jartzea da. Aerosorgailuek 200 metroko altuera dute –Oizko erroten altuera hirukoizten dute, adibidez– eta oinarrian 200 metroko zabalerako hormigoizko plataforma behar du bakoitzak. Aerosorgailuen funtzionamenduak berak landa inguruneari eta ingurune naturalari eragingo liokeen inpaktuari eraikuntza lanen ondoriozkoak gehitzen zaizkio. 

Aurkeztutako proiektuaren arabera, materiala Arrasatetik eramango litzateke, Kanpazar gainetik. Horretarako, sei metroko zabalerako errepideak eta landa bideak eraiki eta egokitu beharko lirateke, eremu malkartsuenetan ere. Elgetan saihesbide bat egin beharko litzateke, lau udalerrietako lurretan bide berriak sortu eta, horretarako, lur erauzketa handiak egin inguru osoan. Bertatik gutxienez 13.000 zuhaitz kenduko lituzkete eta trailer handien joan-etorria etengabea izango litzateke baserriak eta abereak dauden eremuetatik. Sortutako energia Egoibarko Mintxetako estaziora bidaltzeko ebakuazio azpiegiturak ere obra handiak egitea ekarriko luke.

Zalantza asko sortzen dituen proiektua da, administratiboak barne. Nahiz eta Arena Power izan sustatzailea eta aurreproiektu eta ingurumen inpaktu azterlan bakarra aurkeztu, proiektua seitan banatuta aurkezten da. Izan ere, sei parke eoliko aipatzen dira, bat errota bakoitzeko. 

Herri alegazioak

Joan den urriaren 17an Aurretiazko Administrazio Baimenaren eta Ingurumen Inpaktuaren Adierazpenaren eskaerak jendaurrean jartzeko epea ireki zenetik, herritarrek eta erakunde publikoek lanari ekin diote proiektuaren xehetasunak aztertzeko –3.000 orrialde baino gehiago bi dokumentuen artean–, eta bertan alegazioak prestatzera eraman dituzten datu eta hutsune ugari aurkeztu dituzte. Hasiera batean, azaroaren 28an ixten zen epea, baino atzo arte luzatu ahal izan zen.

Azkenik, kaltetutako bost udalek aurkeztu dute dokumentazioa. Baita milaka herritarrek ere, bai modu partikularrean, bai herri alegazioen bidez. Eibarko Mendiak Bizirik plataforma herrikoia sortu zuten Basalgo proiektuari erantzuteko eta azken hiru asteetan egindako kanpainaren bidez 5.702 atxikimendu lortu dituzte, eibartarrek, kaltetutako gainontzeko udalerrietako herritarrek eta beste leku desberdinetatik pertsonek sinatuta. Soraluzen eta Bergaran antzeko mugimenduek bildutakoekin, 6.282 izan dira guztira aurkeztutako herri alegazioak.

Instituzioek, herri plataformek, partikularrek, mendi elkarteek, natura elkarteek edota patrimonioa kontserbatzeko elkarteek aurkeztu dituzte alegazioak, kasu gutxi batzuetan proiektua «hobetzeko» eta gehienetan ezezko borobila adierazteko.

Arrazoiak

Eibarko Udala izan zen hiritarrak informatzeko bilera irekia antolatu zuen lehena eta bere jarrera ofiziala adierazi duen azkena; atzo bertan egin zuen. Ingurumen inpaktuaren kontrako adierazpena eta aurretiko administrazio baimena ez ematea eskatu du. Hiriko teknikariak Bergara eta Soraluzekoekin elkarlanean aritu dira aste hauetan. Izan ere, hiru erakundeek kanpoko enpresa bat kontratatu dute Arena Powerrek aurkeztutako dokumentazio sakon aztertu ahal izateko. 

Puntu komunak, noski, ugariak dira. Alegazioak aurkeztu dituzten guztiak, erakundeak zein partikularrak, bat datoz Euskadiko Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorial berriarekiko duen bateraezintasunaren inguruan. Oraindik ez da indarrean sartu, baina, Bergarako Udalak azaldu duen bezala, «behin-behineko onarpena eta behin betiko onarpenaren prozedura abian jartzea», irizpide eguneratu horri jarraitu beharko litzaioke eta, beraz, Basalgoren proiektua ez litzateke onartezina izango. 

Ingurumenak –hegazti babestuak, kiropteroak, baso autoktonoak...– eta landa inguruneak –hainbat baserriri eragiten diete aerosorgailuek eta haien eraikuntzak– izango lituzteketen kalteei erreferentziak ere ugariak dira. Kezka lokalagoak gehitzen zaizkie. Adibidez, lur mugimenduek Azurtzako erreka eta iturburuetan izango luketen eragina, besteak beste, Elgetako kasuan.

Herri alegazioekin batera, Eibarko Mendiak Bizirik-ek 30 bat alegazio tekniko aurkeztu ditu. Argudioak askotarikoak dira: proiektuaren eta lurralde antolamenduaren araudiaren arteko bateraezintasuna, herritarren osasunean eta bizi-kalitatean duen eragina, ingurumen inpaktu kritikoak, landa eremuaren eta kultura ondarearen pobretzea (36ko gerrako lubaki bat kontserbatzen da) edota baliabide eolikoaren justifikaziorik eza. Txosten zehatzik ez dagoela ere azpimarratu da. Edo eragindako eremutik kanpoko kartografia, elkarren artean bateraezinak diren eredu topografikoen erabilera edo arroak eta profil hidrauliko ezinezkoen erabilera, antzeko beste proiektu batzuetako ingurumen inpaktuaren azterketen «kopiatu-pegatu» baten susmoa pizten duena.