Naiz

Bertsozale elkarteak egindako ikerketaren arabera, ia 1.800 pertsona daude bertso-eskoletan

Bertsozale elkarteak, Euskal Herriko Unibertsitatearen laguntzarekin, ikerketa bat egin du bertso-eskolen errealitatearen ingurukoa. Hala, zenbat ikasle dauden, emakume eta gizonen portzentaiak eta bakoitza zertan aritzen den jaso ahal izan dute. Helburua lau urtetik behin ikerketa errepikatzea da.

Zizurkileko bertso-eskola. (Jakub Szafranski / XDZ)
Zizurkileko bertso-eskola. (Jakub Szafranski / XDZ)

Bertsozale elkarteak bertso-eskolen inguruko datuak bildu ditu eta txosten bat prestatu du. Orokorrean osasun ona dutela ondorioztatu dute. Izan ere, 1.796 lagun elkartzen dira 117 herritako bertso-eskoletan. Belaunaldi batetik bestera partekatzen den zaletasuna da bertsolaritza gainera, 1.300 bat haur eta 430 heldu inguru elkartzen baititu; eta horretarako 112 irakasle aritzen dira.

Era berean, indarrak non jarri behar diren atzematen ere laguntzen dute datuek. Bertsozaletik zabaldu dutenaren arabera, alderdi horietako bat generoaren esparruan dago, helduen bertso-eskoletan gizonen eta emakumeen kopuruen artean dagoen arrakala tarteko; hala, talde horietan emakumeen parte-hartzea nola sustatu daitekeen aztertuko dute.

Haurretan, emakumeen eta gizonen kopuruak antzerakoak dira, baina oreka hori erabat hausten da adina tartean sartzen denean. 18 urtetik beherako taldeak aintzat hartuta, %56 dira neskak eta %44 dira mutilak; aitzitik, helduen taldeetan, %30 dira emakumeak eta %70 gizonak. Hori ikusirik haibat galderei erantzuna eman nahi diote: «zergatik uzten duten emakume helduek bertso-eskola; bertso-eskolan elkartzeari utziagatik, bertso munduan jarraitzen duten ala ez (eta zaletasunari heldutasunean nola eta zein guneren bidez ematen dieten jarraipena); edota bertso-eskoletako ohiko dinamiketan zer aldatu genezakeen, emakumeen parte-hartzea sustatzeko».

«Txapelketa prestatzeko elkartzen dira talde batzuk; sortak abesteko edo saioak antolatzeko egitekoa dute helburu beste batzuk; bat-batean aritzeko, asko», argitu dute elkartetik. Gehienak bat-batean trebatzen aritzen diren taldeak eta hasiberrienak dira: 259 taldetatik, 125 eta 87, hurrenez hurren.

Beren ingurunean bertsolaritza sustatzen duten eragile nagusiak dira bertso-eskolak, eta beren kabuz antolatzen dira. Bertsozale Elkarteak beren egitekoa errazteko baliabideak eskaintzen dizkie. 112 irakasle aritzen dira bertso-eskoletan, eta kasuen %74an Bertsozale Elkarteak bideratzen ditu. Beste zenbaitetan, tokian tokiko euskara eta kultura elkarte edo erakundeek kontratatzen dituzte, eta beste batzuetan, talde horietako batzuk irakasle gabe aritzen dira, %8k zehazki.