«Motel bidaiatzea merkeagoa da presaka joatea baino»

Andrea Bergareche bidaiari euskal-asturiarra Hego Amerikan eta Asian ibili da zenbait hilabetez, bakarrik. Hainbeste esperientzia metatu izanak ‘Nik bakarrik bidaiatzen dut. Esploratu mundua zure erara’ eskuliburua idazteko balio izan dio. Azken hilabeteetan Nimbala sortu du, bidaia agentzia propioa, non emakumeak eramaten dituen, bidea motxiladun gisa bizi dezaten.
Bergareche Arte Ederretan graduatua da eta bidaia bizimodutzat du 2012tik, 21 urte zituela Mexiko Hirian ikasteko beka jaso zuenetik. Arte eta literaturarekiko duen gaitasuna aprobetxatuz, ‘Lápiz nomada’ blog bidaiaria sortu zuen Cancunen.
Buenos Airesen lurreratu zen 2014an, Hego Amerikan barrena bidaia abiatzeko asmoz. Zazpi hilabetez ibili zen eta, bizkar-zorroa gainean hartuta, zazpi herrialde bisitatu zituen, ia beti autostop eginez eta, Couchsurfing-i esker, lagun bihurtutako ezezagunen etxeetan ostatu hartuz.
Eguneko 8 euroko aurrekontua zuen. Bidean tatuatzaile gisa lan egin zuen; bertakoak marrazten zituen euren jantzi tradizionalekin. Copacabanan, Bolivian, fanzine bat egin zuen turistei saltzen zizkien txoliten soinekoekin.
‘Lápiz nomada’ bloga hazten joan zen abenturaz abentura. Ikasitako trikimailu asko ‘Nik bakarrik bidaiatzen dut’ (Lumwerg, 2019) liburuan islatu zituen. Berak ilustratutako orrialdeetan aholkuak ematen dizkie bidaiari emakumeei, eta Hego Amerikan, Thailandian eta Vietnamen izandako bizipenak kontatzen ditu.
‘Nimbala’ sortu zuen 2024ko urtarrilean. Emakumeentzat murgiltze abenturak diseinatzen zituen berak egindako bakarkako bidaiak imitatuz, garraio publikoak erabiliz eta ostatuetan lo eginez
Andreak bere esperientziekin jarraitu zuen. Adibidez, autostopez mugitu zen Finlandian, 34 gradu zero azpitik. 14 hilabetez Indian, Nepalen eta Asiako hego-ekialdean egon zen, pandemiak Balin (Indonesia) harrapatu zuen arte. Etxera itzuli eta ia bi urtez Kataluniako agentzia bateko gidaria izan zen.
‘Nimbala’ sortu zuen 2024ko urtarrilean. Emakumeentzat murgiltze abenturak diseinatzen zituen berak egindako bakarkako bidaiak imitatuz, garraio publikoak erabiliz eta ostatuetan lo eginez. Bi asteko tourrak dira, gehienez bederatzi bidaiarirekin egiten dituenak. Orain arte Marokon, Indian, Islandian, Vietnamen, Thailandian, Mexikon eta Kolonbian izan dira.
Zure interesa al da bakarrik bidaiatzen duen emakumea duintzea?
Urte asko egin ditut bakarrik bidaiatzen, eta hesi horiek guztiak apurtzen joan naiz, batez ere beldurrak, batzuetan berezkoak direnak eta beste batzuetan, berriz, heredatuak edo ikasiak. Ibilbide honetan amets bat bete dut nire aletxoa jarriz, emakume bidaiari gero eta gehiago izan gaitezen.
Nola bizi izan zinen Hego Amerikan egunean 8 eurorekin bakarrik?
Motel bidaiatzea merkeagoa da presaka joatea baino. 23 urte nituen eta mila euro kontuan. Nola edo hala bidaiatu nahi nuen. «Nola egin dezaket?», galdetu nion neure buruari. Autostopa erabiltzen hasi nintzen eta, Couchsurfing plataformari esker, ostatu hartzen nuen. Bertakoen etxeetan ostatu hartzeko plataforma bat da. Beraz, gastu bakarra janaria zen, eta, asko jota, eguna amaitzeko garagardoa. Orain pentsatzen dut eta gezurra iruditzen zait. Mundua jateko gogo handia nuen eta ni saiatua nintzen.
Nolakoa izan zen Latinoamerikatik Asiarako jauzia?
Hego Amerikak badu abantaila bat: hizkuntza berean elkar ulertzen dugu. Asia, aldiz, seguruagoa da. Asiako hego-ekialdeko herrialde batzuk zoragarriak dira emakume bidaiarientzat; gauez bakarrik ibil zaitezke, nahi duzun bezala joan zaitezke, jendea oso atsegina da, eta, gainera, turismo azpiegitura nahiko zabala dago; beraz, oso erraza da.
Thailandia bezalako herrialdeetan gertatzen da hori, baina Indian?
India aparteko unibertsoa da, zalapartatsua, eroa. Astindu egin ninduen. Lehenengo aldian bi hilabete igaro nituen, eta herrialde astuna iruditu zitzaidan emakume bakar batentzat. Egun batzuetan maiteminduta nengoen eta beste batzuetan korrika alde egin nahi nuen. Trenez mugitzen nintzen, lurralde hain zabalean mugitzeko modurik onena baita. Behin ohea partekatu behar izan nuen beste emakume batekin. Estimulu asko daude, eta batzuetan nekagarria da. Beti esaten dut India irakasle ona dela ikasi nahi baduzu.
Zein dira beldurrik ohikoenak etxetik, familiatik eta lagunengandik hain urrun dagoen herrialde batean bakarrik bidaiatzen duzunean? Adibidez, urtarrilean Finlandiara joan zinenean autostop egitea zero azpitik 34 gradu baino gutxiagorekin, edo Vietnam motorrean edo Hego Amerika zure kabuz?
Finlandian hotz izugarria pasatu nuen. Hego Amerikan beldur arrunt asko daude, hala nola feminizidioak, bortxaketak, kontatzen dizkizuten eta lo egiten uzten ez dizuten istorioak... baina gertatzen dira. Zorionez, nire esperientzia da mundua dirudiena baino atseginagoa dela. Bonba batek mila irribarre baino zarata handiagoa ateratzen du beti. Ikuspegi femeninoa jarri behar da aldaketari laguntzeko.
Zergatik sortu zenuen ‘Nimbala’, emakumeentzat bidaia agentzia bat?
‘Nik bakarrik bidaiatzen dut’ argitaratu ondoren, emakumeen mezuak iristen zitzaizkidan galdera asko eginez, eta pentsatu nuen: ‘Nirekin bidaia dezatela!’.
Zergatik erabiltzen duzu emakume gerlarien terminoa?
Gure buruaren eta bizi garen munduaren jabe egin behar dugu, oraindik ere ekitatetik oso urrun gaudelako. Nahikoa da munduan pixka bat mugitzea hori egiaztatzeko. Indar handia izan behar duzu lehen pauso hori emateko.
Zer suposatzen du bidaietan bete-betean aritzeak?
2024an 4 hilabete bakarrik eman ditut etxean. Hegazkin asko, joan-etorriak, jet lag, janari eta kultura aldaketak… Horrek guztiak eragina du egoera fisikoan zein emozionalean. Loturak asko zaindu behar ditugu, azkenean sustraiak botatzen dituen zuhaiztiak bezalakoak garelako. Oreka bat aurkitu behar da bidaiatzeak eskaintzen dizun askatasunarekin. Funanbulista lana da, etxe baten beharraren eta esploratzeko nahiaren artean.
Nolakoak izaten dira Nimbalak antolatutako bidaiak?
Motxiladunaren estiloko abenturak dira, garraio publikoan mugituz, malgutasunari lekua emanez, inprobisatuz, hostaletan lo eginez, batzuetan familien etxeetan. Nire lehen bidaien filosofiari eusten diot, aurrekontu txikiaz errealitatearekiko loturaren esperientzia bizitzen, jendearekin nahasten, merkatuetan jaten…
Arazoak konpontzeko gaitasuna duzu? Gogoratzen dituzu gainditutako une zail batzuk?
Okerrena da gaixotzen zarenean. Adibidez, Marokoko talde batekin gripea hartu genuen eta izorratuta egon ginen. Myanmarko egonaldi batean chinkunguña sukarra izan nuen, infektatutako eltxoek gizakiari transmititutako gaixotasun birikoa, dengearen antzekoa. Gaitz horiez gain, ez dut arazo handirik izan, gainerako guztia kontu praktikoak direlako, eta horiekin, azkenean, irtenbideak aurkitzen ikasten duzulako.