NAIZ

Afganistango etxebizitzen %5ak baino ez du egunero jateko nahikoa

Azken hiru urteetan bi lehorteri egin behar izan diote aurre eta horri egun Afganistanek bizi duen egoera gehitu zaio. Nazio Batuen Erakundearen hitzetan, Asia erdialdeko herrialdea «kolapso ekonomikoaren atarian» dago.

Kabulgo banku baten atarian, hainbat pertsona zain. (Bulent KILIC / AFP)
Kabulgo banku baten atarian, hainbat pertsona zain. (Bulent KILIC / AFP)

Nazio Batuen Munduko Elikagai Programak ohartarazi duenez, Afganistanen elikagai segurtasunik gabe dauden pertsonen «klase mota bat» sortu da. Izan ere, hirietako biztanleek «lehen aldiz» aurre egin behar diote egoera horri, landa-komunitateetakoen «erritmo berean», eta Afganistango familien %5ak baino ez du egunero jateko «nahikoa».

Lanpostuen galera, eskudiru falta eta prezioen igoera dira Asiako erdialdeko herrialdean bizi diren pertsonen egoera horren arrazoiak; izan ere, lehorteek birritan kolpatu dituzte azken hiru urteetan.

Afganistango etxeen %5ak baino ez du egunero jateko adina, ohartarazi du Nazio Batuen Erakundeak, azken inkestetan jasotako datuen arabera, eta erdiek «gutxienez behin azken bi asteetan» jakirik gabe geratu direla jakinarazi dute.

«Afganistanen beherakada ekonomikoa gogorra eta gupidagabea izan da, eta horrek bat egiten du dagoeneko zaila den egoera batekin, herrialdeak hiru urteren buruan bigarren lehorte larri bati aurre egin behar dion bitartean. Une kritiko honetan, ahal dugun guztia egiten ari gara Afganistango komunitateei babesa emateko», adierazi du Mary-Ellen McGroarty presidenteak.

Era berean, klase ertainen zailtasunak ere aipatu ditu; izan ere, «bigarren hezkuntza edo unibertsitatea» duen norbait buru duten familien %10ak soilik erosi ahal izan du egunero euren familientzako elikagai nahikoa.

Hala ere, azpimarratu du egoera «okerragoa» dela ikasketa gutxien dituztenentzat, eta «aurrekaririk ez duen» gosearen prebalentzia azpimarratu du, aurretik egoera horretatik libratu diren familien artean, eta horrek, gaineratu duenez, afganiarrek aurre egin behar dioten krisiaren «sakontasuna» adierazten du.

IEPk azpimarratu duenez, batez beste, familia sostengatzen dutenek «astean egun batez» baino ez dute lana aurkitzen, eta elikagaien prezioak «azkar igotzen dira». Horren adibide da sukaldeko olioaren prezioa, ia bikoiztu egin baita 2020tik.

Zentzu horretan, Afganistan «kolapso ekonomikoaren atarian» dagoela azpimarratu du Nazio Batuen Erakundeak, eta hori «nazioarteko laguntza azkar erretiratzearen» arrazoia dela gaineratu du, «atzerrian aktiboak eskuratzeko ezintasunarekin batera».

Era berean, ohartarazi du horrek eskudirua eskuratzeko krisia, tokiko monetaren balioaren beherakada handia eta atzerriko inbertsioaren bat-bateko etena eragiten ari dela.