GAUR8
Gaur X urte

86 urte bete ditu Txomin Ezponda bertsolariak gaur

1937ko irailaren 9an jaio zen Txomin Ezponda bertsolaria Jatsun, Nafarroa Beherean. 1983ko Nafarroako Bertsolari Txapelketa irabazi zuen Donibane Garazin jokatu zen finalean eta bere estilo umoretsuak eta istorioak kontatzeko gaitasunak desberdindu zituen.

Txomin Ezponda, 1988ko Nafarroako Bertsolari Txapelketan.
Txomin Ezponda, 1988ko Nafarroako Bertsolari Txapelketan. (Wikimedia Commons)

Jatsun sortu zen Txomin Ezponda bertsolaria, gaur 86 urte, Garaziko eskualdean, laborari familia batean. Nafarroako Bertsolari Txapelketako txapeldun izan zen 1983an, 46 urterekin. Gaztetan hasi zen bertsolaritzan eta 18 urterekin Xalbadorrekin debutatu zuen Donibane Garazin.

2009an Euskal Kultur Erakundeari eskainitako elkarrizketa batean azaldu zuenez, 15 edo 16 urte inguru zituela konturatu zen bertsoak gustuko zituela. Laborari lanetan ibili ondoren egiten ziren afarietan 50 urteko Bernardo izeneko artzainak afalostean beti bertsotan hasten zela azaldu zuen Ezpondak, «konturatu nintzen gauza polita zela».

Hala ere, 18 urterekin, 1955an izan zen bertsotan aritzeko gaitasuna lagunarteko bileretatik atera zuen lehenengo aldia. Donibane Garazin izan zen, libertimendu batera dantzari gisa joan zen arren, lagunek animatuta, Fernando Aire ‘Xalbador’ bertsolariarekin aritu zenean.

Bertsolaritzan emandako lehenengo urrats horiez honakoa ekartzen zuen gogora Ezpondak: «Donibane Garazira ateratzen ginelarik, lagunen artean eta afariño batzutan, bertsotan aritzen ginen. Bizpahiru elgar atxemaiten ginen. Bistan da ez ginela ongi ari. Orain eskolak eta maisuak badira, dena lagundua da. Guk behar ginuen bakarrik ateratu».

Istorioak umorez kontatzeko gaitasunaz izan da ezaguna eta Xalbador, Mattin eta Xanpun bertsolariekin batera 1980ko eta 1990eko hamarkadetako Ipar Euskal Herriko bertsolari entzutetsuenen artean egon da Txomin Ezponda eta 1983an txapeldun izan zen Nafarroako Bertsolari Txapelketan.