NAIZ

Charles Darwinen pertsonifikazioa Galapago uharteetan zehar ibili da

Zilar koloreko bizarra, makila eta traje dotorearekin, Estatu Batuetako irakasle ohi baten gorputzean hezurmamitua, Charles Darwinen mimesia Galapago uharteak zeharkatzen ari da naturalista ingelesak espezieen eboluzioari buruzko teoria inspiratu zuen artxipelagoa bisitatu eta ia 200 urtera.

Kenneth Noll mikrobiologoak Charles Darwinen lana aztertzen ari da, bera bezala jantzita.
Kenneth Noll mikrobiologoak Charles Darwinen lana aztertzen ari da, bera bezala jantzita. (Carlos ESPINOSA | AFP)

Ekuadorko uharteetako bero handiak ez du Kenneth Noll geldiarazi; Charles Darwinekin obsesionatu zen mikrobiologia irakasle jubilatua eta orain praka, txaleko eta jaka jantzi ditu, XIX. mendeko gizon baten estilokoa.

Bizarra faltsua da. «Nire emazteak ez luke hori onartuko», esan du barrezka 66 urteko zientzialari eta irakasle erretiratuak Galapago uharteetan egon denean.

Connecticuteko Unibertsitateko irakasle izan zen Noll eta 32 urte eman zituen mikrobiologia irakasten eta gero zientzia dibulgazioan, AFP agentziari azaldu dionez. Duela zortzi urte Darwinen azalean sartu zen, lankide batek ekitaldi akademiko batean hura imitatzea iradoki zionean. Ez zuen arazorik izan, aurretik antzerkigintzan eskarmentua baitzuen. «Nire azentu britainiarra eta Charles Darwini buruzko ezagutzak hobetu nituen, eta hori izan zen hasiera», dio.

Noll, Charles Darwin estazio zientifikoan. (Carlos ESPINOSA / AFP)

Nollen helburua Darwinen ondarea transmititzea da; britainiarra 26 urterekin liluratuta geratu zen Galapago uharteetan txontek beren mokoak egokitu zituztelako baldintza txarretan janaria lortzeko.

Darwin «ez zen zehazki komunikatzaile zientifikoa izaten saiatu, baina bere liburu guztiak publiko orokorrari zuzenduta zeuden (...) Uste dut estimatuko zukeela egiten saiatzen ari naizena, eta espero dut harekiko errespetu falta bat ez izatea».

Nollek Darwinen estudioaren erreplika bat eraiki zuen bere etxeko sotoan. Biologo ingelesak ‘Espezieen jatorria’ idatzi zuen bizilekua ere bisitatu zuen.

Gainera, duela bi urte Galapago uharteetara joatea bururatu zitzaion, 1835ean HMS Beagle itsasotzian uharteetara iritsi zen naturalistaren urratsak jarraitzeko asmoz. Noll ez da Britania Handiko Itsas Aarmadaren ontzi zaharrean mugitzen, baina uharte batetik bestera doa Quasar Expeditions enpresaren gurutzaontzi batean.

Enpresak bidaiaren zati bat bere gain hartu zuen Nollek egindako argazki eta bideoen truke; hauek irletako bidaiak sustatzeko erabiliko dituzte, Fernando Diez Quasarreko marketin zuzendariak AFPri azaldu dionez.

Kapela buruan eta makila eskuan, mikrobiologoa Santa Cruz uharteraino iritsi zen; bertan dago Charles Darwin estazioa, izen bereko fundazioarena.

Darwinen lanari buruzko hitzaldiak ematen ditu. (Carlos ESPINOSA / AFP)

«Murgiltzeko» esperientzia

Bere pertsonaiari leial, Nollek bidaia-eguneroko txiki bat darama. Bertan, antzinako mapen erreplikak era cucuve bertako hegazti endemikoaren ale zainduak ikusten dituen bitartean pentsatzen duena idazten du.

«Murgiltzeko esperientzia izan da», dio Nollek. Aurkezpen bakoitzerako Darwinen idazkiak arakatzen ditu eta zientzialari britainiarraren hitz berdinak erabiltzen saiatzen da.

Mikrobiologoak aurkezpenak egin ohi ditu ikastetxeetan, unibertsitateetan eta elizetan. Izan ere, Darwinen urratsen atzetik joatea «garrantzitsua da (...) hobeto ulertzeko». Harri bolkanikoen gainean zutik, hanka urdineko pikero eta itsas iguanen ondoan, zientzialari ingelesarengandik hurbilago sentitzen da.

Bidaia hau «oso esanguratsua da niretzat eta oinarri sendoagoa ematen dit idatzi zuen guztia eta jendeak berari buruz esan duena ulertzeko», gaineratu du.

Puerto Ayorako (Santa Cruzeko hiriburua) kaleetan bainujantzia eta sandaliak daramatzaten turistek argazkiak eskatzen dizkiote Nolli; Charles Dickens idazle ingelesa ere imitatzen du. «Jendea zoriontsu egitea gustatzen zait eta lortzen ari naizela uste dut», esan du.