Danimarka bere idazlerik ospetsuena, Hans Christian Andersen, omentzen ari da eta bere izena daraman museoa berritu du, bisitaria narratzailearen fantasiazko mundura eramateko.

‘Sirenatxoa’-tik ‘Elurretako Erregina’-raino, Andersenen lanek (idazleak «semeak» deitzen zien) Disneyren filmak, balletak, abestiak eta liburuak inspiratu dituzte.

Hans Christian Andersen Museum, idazlearen jaiotetxean, Odensen (Danimarkako erdialdean) zegoen, «objektu eta testuz betetako ohiko museo biografikoa» zen, Lone Weidemann hiriko museoetako marketing koordinatzaileak dioenez. Baina bisitariek «fantasiazko istorioak bilatzen zituzten, hori baita ezagutzen dutena».

Amabitxi maitagarria harro sentiaraziko zuen zazpi urteko eraldaketa magiko baten ondoren, hiriko agintariek Odenseko alde zaharreko kale harriztatuetan barrena zabaltzen den gune bihurtu zuten galeria.

Museo berpiztuan sartu ondoren, bisitariek Andersenek bere haurtzaroa XIX. mendearen hasieran igaro zuen txabola ikus dezakete, eta ondoren lurpeko espazio handi batean murgildu, non animazioek, erakusketek eta musikak egilearen ipuinei buruz hitz egiten duten.

Bisitariek Andersenen ipuinetan murgildutako esperientzia bizi dezakete, hala nola enperadorearen jantzia probatu edo printzesaren ametsa asaldatu zuen ilarra bilatu.

«Beste mundu batera eramaten zaitu», dio Ara Halicik, museoa ezagutzeko Danimarkara bidaia egin zuen Herbehereetako turista batek.

Jatorri apala

Andersenen bizitza aretoetan zehar erakusten da, bere jatorri xumetik, garbitzaile analfabeto baten eta zapatari pobre baten seme gisa.

1805ean jaioa, 11 urterekin utzi zuen aitak. Andersen hiru urte geroago joan zen Odensetik Kopenhagera aktore bihurtzeko ametsarekin. 1875ean hil zenerako, Andersenek 158 ipuin eta 800 poema idatzi zituen.

Objektuek beren lekua izaten jarraitzen dute erakusketa berrian, adibidez, idazlearen tintontzia eta ezkontzeko proposamenari uko egin ziona Jenny Lind kantari suediarrak oparitutako xanpain kopa bat.

Lurpeko mundu baterako atea

Museoaren eraikin berria Kengo Kuma arkitektoak sortu du –Tokioko Estadio Olinpiko berriaren egilea– Andersenen ipuinetan oinarrituz.  «Diseinu arkitektonikoaren atzean dagoen ideia Andersenen lan metodoaren antzekoa da, non mundu txiki bat unibertso erraldoi bihurtzen den», dio Kumak.

Museoaren eraldaketa 2010. urtearen hasieran hasi zen, Odenseko agintariek 205.000 biztanleko hiri horretako erdigunetik ibilgailuak ateratzeko plan bat onartu ondoren. Lanak 2014an hasi ziren.

Aurreko museoa, 1930etik Andersen jaio zen etxean jarria, 2017ko amaieran itxi zuten.

Berriz ireki zenetik, 40.000 pertsona igaro dira museotik. Baina berriro itxi behar izan zuten covid-19aren hedapena geldiarazteko neurri berriak sartu zirelako, eta horrek bisitari atzerritarren kopurua murriztu zuen.

Hans Christian Andersen aurreko museoak 100.000 bisitari inguru jasotzen zituen urtean, gehienak atzerritarrak (horien artean 20.000 txinatar, non Andersen oso ezaguna den).