Gorputzaren mugimendua betidanik izan da biziraupenerako tresna: ehizan, ihesean edo lurra lantzean. Baina gaurko testuinguru sedentarioan, mugimendua ez da behar fisiologiko soil bat, burmuinaren funtzionamendu optimoa bermatzen duen funtsezko jarduera baizik. Neurozientziak, azken urteotan, gero eta froga gehiago bildu ditu jarduera fisikoaren eta funtzio kognitiboen arteko lotura estuaren inguruan.

Ariketa aerobikoak (oinez ibiltzea, korrika egitea edo bizikletan ibiltzea, esaterako) burmuineko hainbat egitura giltzarri modu esanguratsuan eraldatzen dituela frogatu da. Bereziki, hipokanpoaren bolumena handitu egiten da, jarduera fisiko jarraitua eginez gero; gune horrek memoria esplizituan eta espazio-orientazioan parte hartzen du. Era berean, kortex prefrontala (planifikazioa, arreta eta erabakiak hartzea kudeatzen duen gunea) aktiboago agertzen da ariketa fisikoa egiten duten pertsonengan.

Horrez gain, ariketak BDNF (Brain-Derived Neurotrophic Factor) deritzon neurotrofina handitzen du, eta horren bidez sinapsien plastikotasuna hobetzen da: hots, neuronak elkarrekin komunikatzeko eta sare neuronal berriak sortzeko gaitasuna. Plastikotasun horrek ez du soilik ikaskuntza errazten; buruko gaitz neurodegeneratiboak (alzheimerra edo parkinsona, adibidez) prebenitzen ere laguntzen du. Bestalde, jarduera fisikoak eragin positiboa du sistema emozionalean: kortisol maila murrizten du (estresaren hormona) eta serotonina eta dopamina bezalako neurotransmisoreen ekoizpena areagotzen du. Ondorioz, mugimenduak ez du pentsamendua argitzen soilik; aldartea ere hobetzen du. Hau guztia ez da metafora poetiko bat: fMRI bidezko azterketek baieztatu dute.

Hala ere, eskolan ikasgelan geldirik egoteko eskatzen zaie haurrei, eta lan inguruneetan mugimendurik gabeko produktibitatea goratzen da. Galdera hau da: zenbat pentsamendu eta aurkikuntza galtzen ari gara mugimendua baztertzeagatik?

Gorputza mugitzea, beraz, ez da ariketa fisiko hutsa; ez da estetika kontua. Gure burmuina bere osotasunean funtzionarazteko mekanismo sakon eta eraginkorra da. Jarduera fisikoak ez du soilik bizitza luzatzen; bizitza hori bizitzeko gaitasuna ere sendotzen du.