Ume baten iruditeria zaurgarria da oso; galbahetik pasatu gabe bereganatzen du inguratzen duen guztia eta tartean, jakina, beti geratzen da harri koskorren bat trabatuta. Zazpi-zortzi urterekin hasita, telesailetan agertzen ziren beisbol edo saskibaloi taldeetako kapitain gihartsu irribarretsuei begira egoten ginen eta nerabezaro bete-betean, lider haien euskal erreplikak bilatzeari ekin genion. Handik aurrera, nork bere estrategiak garatu zituen eta nirea idaztea izan zen, koadernoak eta koadernoak… Eskritorioko kajoietan isilpeko aitorpen eta desira haiek denak pilatzen joan nintzen, harik eta hamazapi-hamazortzi urterekin desenkantuak jota giltzapetu nituen arte. (Parentesitxo bat hemen, nerabezaroko fase poetikoaren aurretik beste etapa kurioso bat izan bainuen umetan: fase botanikoa. Lore eta landareak batu, folio zurietan ipini eta ondoren hiztegi sendoen azpian gordetzen nituen zapaldu eta sikatu zitezen).

Antzina ez dela ireki dut berriro eskritorioko kajoia, eta hantxe agertu dira sasoi bateko bertso eta poematxoak, lehortutako loreen antzean, lehengo usainik barik baina kolore diferenteekin. Gehien-gehienetan “maite” hitzaren edozein deribatu da gaia. Izen propiorik ez dago; beraz, bigarren pertsonako izenordainak nahinon (zu, zure, zuri, zurekin…); aditz forma hipotetikoak (banizu eta bazenit) eta zenbat bider “bihotz”, “amets” edo “esperantza”. Baieztapen kategorikoak sarri (Lekeitiko portuan ikusi ditudan olatuek zugana eramango banindute, ez nuke birritan pentsatuko itsasora salto egin orduko…), metaforak sortaka (maitasuna puzzle bat da eta gu bi pieza) eta lantzean aipuren bat edo beste: «Jaio behin, amets sarri, borroka beti, hil inoiz ez»-etik hasi, eta «Ai, ai, ai, ai… Canta y no llores»-eraino. En fin…

Zorionez, galbahearen sarea zenbat eta gehiago landu, estutuz joan dira zuloak eta maitasun erromantikoak aspaldi utzi zion zirrikituetatik iragazteari. Baina behinola irentsitako harri koskorretatik maiz ernatzen zaizkigu kontraesanak. Indiako elezahar batek dio emakume batek txori bat zuela kaiola batean. Behin batez, txoria hartu eta arbola batean utzi ei zuen. Handik ordu batzuetara, hegaztia kaiolara bueltatu zen. Emakumeak ostera ere eskuetan hartu eta aire! Baina hegalaria bueltan etorri. Kaiolako atea zabalik uztea pentsatu zuen orduan andreak. Harrezkero, halaxe jarraitu ei zuen txoriak; lantzean hegaldi bat egin arren, beti bere kartzelatxora itzultzen. Eta hementxe gabiltza geu ere; harremanak eraikitzeko eta hegaz egiteko modu berriak aurkitu guran baina oraindik ere geure kaioletatik sartu-irtenean, polito-polito dekoratu ditugun kaiolatxoetatik.