GAUR8
Gaur X urte

Maria Ana Sanz irakasle nafarra gaur 88 urte hil zen

Maria Ana Sanz irakaslea 1936ko maiatzaren 25ean zendu zen, gaur duela 88 urte. Iruñeko Eskola Normaleko zuzendaria izan zen, hezkuntza biziberritzearen alde lan egin zuena. Hil zen arte, 68 urte zituela, ez zion irakasteari utzi.

Irañetan, Nafarroako Sakana eskualdean jaio zen Maria Ana Sanz.
Irañetan, Nafarroako Sakana eskualdean jaio zen Maria Ana Sanz. (Basotxerri | Wikimedia Commons)

1936ko maiatzaren 25ean hil zen Maria Ana Sanz irakaslea, duela 88 urte, 68 urte zituela. Irañetan jaio zen, Sakanako eskualdean. Iruñeko Eskola Normaleko zuzendaria izan zen eta hezkuntza biziberritzearen alde egindako lanagatik da ezaguna.

1901ean irakasle numerarioa izendatu zuten, 33 urterekin, Iruñeko Eskola Normaleko Letren Sekzioan. Urte batzuk beranduago, 1906an, Eskola Normaleko Zuzendari izendatu zuten. Hezkuntzaren berritzearen eta emakumearen askapenaren alde lanean hasi zen orduan.

Bere zuzendaritzapean Oinarrizko Eskola Normala Goi Mailako Eskola bihurtu zen, eta hezkuntza-erreformak ezarri ziren, katedra berriak sortzeko, euskarakoa, besteak beste. Korronte pedagogiko berriak ere sartu zituen Eskola Berriaren ildoan, Montessori metodoa edo gorputz-hezkuntzako metodo berriak bezala.

Garai hartan, Eskola Normalean bertan eta San Frantziskoko Eskolan kongresuak, hitzaldi-zikloak, mendeurren oroitzapenak (Lope de Vegarena, Concepcion Arenalena, Pestalozzirena...) eta liburu-festa handiak egin ziren. Bere eraginpean sortutako lanen egoitza ere izan zen eskola: Ikasle Zaharren Elkartea, Emakume langileentzako Etxe Eskola, besteak beste.

1931. urtean, Errepublikarekin, Maria Ana bere postuan berretsi zuen administrazioak, irakasleen klaustroaren aho bateko botoari esker. Hala ere, ordura arte bi irakasle-eskolak sexuaren arabera banatuta zeudenez, Administrazioak Maria Ana kargutik kendu zuen, eta gizonezko zuzendaritza ezarri zuen Mariano Saez Morillarekin. Hala ere, horrek ez zuen hezkuntza berritzearen alde bere lana eten, 1936an hil zen arte.