Oihane Larretxea de la Granja

Txiskeroa

Egunero ikusten zaitut, baina ez dakit nor zaren. Egunero agurtzen zaitut. Hotz egiten duenean artilezko txano bat daramazu soinean, ez dizkizu belarriak estaltzen. Jertse bat eta bakeroak janzten dituzu normalean, eta oinetako marroiak. Behatzen artean trebeziaz sostengatzen dituzu klinex paketeak eta zigarroak pizteko koloretako txiskeroak. Erosleak erabakitzen du prezioa. Jendeak euro bat eman ohi dizu. Begi txikiak dituzu, biziak, eta irribarrez oihukatzen diozu «egun on!» lanerako bidean-edo pasadizotik presaka igarotzen den orori.

Zu ere egunero ikusten zaitut. Ez da hainbeste gure auzoko kaleetara ailegatu zarela. Goizetan burdindegiaren kanpoaldean egoten zara, kale kantoian; arratsaldeetan banketxearen eta okindegiaren artean. Ilea txirikordaz betea daukazu eta azala gaua baino beltzagoa. Ez dakit nor zaren eta ez dakit nola duzun izena, baina, ziur aski, urrun dagoen herrialde batetik ailegatu zara gure artera, nik ez dakit nola. Elkar agurtzen dugu egunero, zuk beti eskua luzatuz. Hori da dugun kontaktu bakarra.

Zu, bai zu… zu ere egunero ikusten zaitut, zubian. Bueno, azkenaldian geroz eta gutxiago. Lurrean eseri eta kartoi batean idatzitako hitz trakets batzuekin laguntza eskatzen duzu. Ez zaitut inoiz agurtu, begirada lurrean galduta izaten duzu, eta pentsamenduak… nork daki. Eta egia esan behar badut, batzuetan begiratu ere ez dizut egiten.

Ikusleak pertsona horiei begietara begiratzera derrigortu nahi izan ditu Ekain Irigoien zinemagileak egin duen lehen lan dokumentalean, “Hijos de Dios”. Madrilen kalean bizi diren bi gizonen bizitzak jaso ditu. Javi eta Romerales. Bizipen latzak, muturrekoak. «Inork asmatuko al genuke egoera horiek kudeatzen? Egoerak berak edonor jar dezake kalean, eta betiko», dio.

Ez dut erretzen, baina gainditu nahi nituzke lotsak, aurreiritziak eta beste mila aitzakia. Txiskeroaren aitzakiarekin nor zaren galdetu nahiko nizuke. •