Literaturako klasikoak euskaraz ematearen alde hainbat argitaletxek egiten duten ahaleginaren ildotik datoz Virginia Woolf-en ‘Farorantz’ eta Curzio Malaparte-ren ‘Larrua’. Lehena Elkar argitaletxearen Urrezko Biblioteka atalaren barnean kokatzen da eta Anton Garikanok itzuli du. Orain ia bi hamarkada, bera izan zen liburu bera euskarara ekarri zuen lehena eta, azaldu duenez, bertan elementu autobiografiko asko topatuko ditu irakurleak. «Hamahiru urte zituela ama hil zitzaion arte, Cornuallesen zuten etxe batera joaten ziren oporretara eta han ere bazen faroa. Liburuan etxearen jabe direnak Woolf-en gurasoak direla esaten du kritikari askok eta baita protagonistarekin antzekotasunak dituela ere».

‘Farorantz’-en, Londresen jaiotako idazleak Ramsay familiak Eskoziako oporlekuan izaten dituen bizipenak kontatzen ditu baina, ohi zuen moduan, gertakariek baino introspekzio psikologikoak hartzen du garrantzia: «Prosa izanda ere, espresatzeko moduak eta metaforen erabilerak poesiara garamatza, baita pertsonaiaren barruraino sartzera ere. Haren kezka, nahigabe eta itxaropenak agertzen ditu», azaldu du Garikanok, eta bertan plazaratzen diren ideien gaurkotasuna ere nabarmendu du. «Berak askotan salatu izan zuen gizonek zutela nagusitasuna gizartean, batez ere hezkuntzaren alorrean, eta gai hau ere aztertzen du».

‘Larrua’

Bigarren eleberria, Malaparte-ren ‘Larrua’, Erein eta Igela argitaletxeen Literatura Unibertsala bildumaren barruan argitaratu dute eta Jose Ramon Vazquez da itzultzailea. Bere hitzetan, liburu hau da Malapartek «gerrako izurriari» eskaini zion hiru liburuetatik bigarrena eta bertan Bigarren Mundu Gerran aliatuek hartutako Napoliri buruzko kronika osatu zuen. 1949an argitaratu zenean, eleberriak «polemika arras bortitza eta gaitzespenik garratzenak» jaso zituela ekarri du gogora Vazquezek baina, gerora, XX. mendeko literatur lan onenen artean sartzeaz gainera «askoren ustez XX. mendea hobekien irudikatzen duen eleberri» bilakatu dela goraipatu zuen.

Bi argitalpenak gaur goizean aurkeztu dituzte agerraldi berean, biek izan baitute EIZIE eta Lakuako hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kultura Sailaren laguntza.