Demokraziaren eta Giza Eskubideen aldeko Juristen Europako Elkarteak (ELDH), Europako 23 herrialdetan kideak dituenak, bere alarma sakona adierazi nahi du, Europako gobernu eta erakundeek ez dituztelako bete nazioarteko zuzenbidepean dituzten betebeharrak Israelek Gazan palestinar herriaren aurka nahita egindako gosete kanpaina katastrofikoaren aurrean, ez eta Israelek Palestinako Lurralde Okupatuak etengabe eta azkar anexionatzen ari denean ere, Zisjordania eta Jerusalem ekialdea barne. Israelek Palestinako herriaren autodeterminazio eskubidea etengabe eta luzaroan urratu izana larriagotzen da, jus cogens (ukaezina) printzipioa dena.

Estatu guztiak legez behartuta daude beren esku dauden arrazoizko neurri guztiak hartzera genozidioa prebenitzeko eta zigortzeko, nazioarteko zuzenbide humanitarioarekiko errespetua bermatzeko eta nazioarteko zuzenbidearen jus cogens arauen urraketak amaitzeko.

Orain arte Europako herrialdeek eta erakundeek hasitako ekintzek ez dituzte estandar horiek betetzen. Gazan genozidioa egiten ari dira, edo, gutxienez, gertatzeko arrisku handia dago. Gaur egun Gazan sartzea baimentzen den laguntza mugatua, elikagaiak, hornidura medikoak eta giza bizitzarako funtsezkoak diren beste elementu batzuk 11 astez blokeatu ondoren, oraindik ere ez da nahikoa garapen bidean dagoen hondamendi humanitarioari aurre egiteko. Israelek operazio militarrak aldi berean eskalatzen jarraitzen du Gazan, eta Israelgo goi ministroek «[Gazako] lurralde osoa kontrolatzeko» eta «konkistatzeko, garbitzeko eta bertan geratzeko» asmoa agertu dute, «Hamas suntsitu arte».

Bigarrenik, gerra-krimenak, gizateriaren aurkako krimenak eta nazioarteko zuzenbide humanitarioaren urraketa larriak egiten ari dira Palestinako Lurralde Okupatuetan.

Hirugarrenik, Nazioarteko Justizia Gorteak 2024ko uztailean ondorioztatu zuen Israel nazioarteko zuzenbidearen premiazko arauak urratzen ari dela okupatutako lurralde osoan, Palestinako herriari autodeterminaziorako eskubidea ukatzen diolako eta indarrez eskuratutako lurraldea legez kanpo anexionatzen ari delako.

NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2025eko ekainaren 4ko ekimena bera ere, Gazan su-eten iraunkorra eskatzeko, murrizketa guztiak berehala eta baldintzarik gabe kentzeko eta bahitu guztiak askatzeko ebazpena proposatzen zuena, blokeatu egin zen AEBen betoaren ondorioz, nahiz eta Kontseiluko 14 kidek babestu zuten, horien artean EBko hiru estatu kidek (Frantzia, Erresuma Batua eta Grezia).

Testuinguru horretan, ELDHk premiazko eta legezko bi ekimen erabat babesten ditu: 1. Konboi Diplomatiko Humanitarioa, Rafahren bitartez, estatuei dei egiten diena misio diplomatiko ofizialak bidal ditzaten, gaur egun Gazako sarbidean blokeatuta dauden 3.000 kamioi baino gehiagori laguntzeko. Ekimen hori lege-betebeharretan oinarritzen da, Genevako Hitzarmenen, Genozidioaren Aurkako Konbentzioaren eta GIZren erabakien arabera. Europako estatuek bat egin behar dute eta konboi hori publikoki babestu, bidea erraztu eta laguntza politikoa eta logistikoa eskaini.

2. Askatasunaren Flotillaren Koalizioa, zeinaren itsasontzia 2025eko ekainaren 1ean abiatu baitzen Italiatik, funtsezko laguntza medikoa, elikagaiak eta haurtxoentzako hornidurak garraiatuz Gazara. ELDHk bat egiten du misio hori legezkoa zela eta nazioarteko zuzenbideak babesten duela dioten NBEko adituen adierazpenarekin. Itsasontziak eskubidea zuen nazioarteko uretan libre igarotzeko eta laguntza emateko Palestinako lurralde uren bidez. ELDHk gaitzetsi egiten du Israelek Askatasunaren Ontzidiaren aurka egindako indarkeria-ekintza, eta erabateko errespetua eskatzen du parte-hartzaileen segurtasunarekiko eta nabigazio-eskubideekiko.

Gainera, ELDHk Europako estatuei eta EBko erakundeei eskatzen die nazioarteko zuzenbidearen pean dituzten betebehar lotesleen arabera jokatzeko: Genevako Hitzarmenak egoera guztietan errespetatzea eta errespetaraztea, urraketa larriei amaiera emateko neurriak barne, hala nola zigor kolektiboa eta zibilen aurkako erasoak; genozidio-krimena prebenitzea eta ez laguntzea, Genozidioaren Aurkako Konbentzioak eskatzen duen bezala; 2024ko CIJen Iritzi Aholku-emailea inplementatzea, Israel Palestinako Lurralde Okupatuetan legez kanpo dagoela ez onartzea barne; Israelgo legez kanpoko asentamenduetan merkataritza eta inbertsioa debekatzeko legeria nazionala onartzea, NBEren Batzar Nagusiak 2024ko irailean eskatu zuen bezala; giza eskubideei buruzko klausula aplikatuz, EB-Israel Elkartze Akordioa bertan behera uztea, nazioarteko zuzenbidea etengabe eta modu larrian urratzen delako; Europako herritarrek, enpresek eta erakunde publikoek Palestinan legez kanpoko egoerari eusten lagunduko ez dutela bermatzea, merkataritzaren, inbertsioaren, finantza-zerbitzuen edo laguntza diplomatikoaren bidez, eta kontuak emateko nazioarteko mekanismoak publikoki babestea eta defendatzea, hala nola Nazioarteko Zigor Gortea (NZG) eta NBEko agentziak, esaterako Unrwa, gaur egun eraso finantzario eta politikoen pean.

Laguntza blokeatua metatzea, ospitaleak kolapsatzea eta Gazako elikadura-sistemak suntsitzea ez dira koordinazio-akatsak. Laguntza humanitarioa nahita erabiltzea adierazten dute, inpartzialtasun, neutraltasun eta gizatasunaren printzipio humanitarioak urratuz. Gazako Fundazio Humanitarioak − Israelek eta AEBk lagunduta − laguntzaren banaketa militarizatu eta zibil palestinarrak lekuz aldatu nahi ditu, nazioarteko zuzenbidearen urraketak are gehiago sakonduz.

ELDHk Europako estatu guztiei gogorarazten die: genozidioaren eta gosetearen aurkako ekintza eza ez da neutraltasuna. Konplizitatea da. Beraz, ELDHk premiazko dei hau egiten du: Rafahren bidez Konboi Diplomatiko Humanitarioari laguntzea eta harekin bat egitea; Askatasunaren Ontzidia babestea eta urrats humanitariorako eskubidea defendatzea, eta Europako gobernuek eta erakundeek eskura dituzten zentzuzko neurri guztiak har ditzatela genozidioa prebenitzeko eta zigortzeko, nazioarteko zuzenbide humanitarioarekiko errespetua bermatzeko eta nazioarteko zuzenbidearen jus cogens arauen urraketak amaitzeko. Ekintza horiek ez dira agindu moralak soilik; legezko betebeharrak dira. Beste edozer nazioarteko zuzenbidearen eta giza duintasunaren oinarrizko printzipioei traizio egitea da.