Maite UBIRIA BEAUMONT
BAIONA
BIKOTE BAT HILIK ATZEMAN DUTE LAPURDIN

Gizonezko batek eskopetaz tiro eginda hil du emaztea Biarritzen

75 urte zituen Ipar Euskal Herrian indarkeria matxistak aurten eragin duen lehen biktimak. 77 urteko gizonak hil zuen bere etxean, Biarritzen. Emazteari eskopetaz tiro egin eta bere buruaz beste egin zuen gizonak. 2005. urteaz geroztik gutxienez 25 emazte hil dituzte bortxaz Ipar Euskal Herrian. Horietarik erdiak tirokaturik erailak izan ziren.

Gizon batek emazte bat hil zuen, lehen azterketen arabera igande eta astelehena artean, Biarritzeko Agilera auzoan. 77 urte zituen gizonak 75 urteko emaztea eskopetarekin tiro bat emanda hil zuen, eta horren ondotik bere buruaz beste egin zuen.

Suhiltzaileek asteazken gauean bikotearen gorpuak atzeman ondoren, atzo goizean Jerome Bourrier Baionako prokuradorea hildakoen etxean izan zen. Etxebizitzan ustezko erasotzaileak emaztea hiltzeko baliatu zuen eskopeta atzeman zuen Poliziak, baita eskutitz bat ere.

Autopsiaren emaitzen zain, gizonezkoak «bere buruaz beste egin aitzin borondatezko homizidioa» burutu zuen hipotesia hobetsi zuen atzo fiskalak.

Kolektibo feministak iazko Martxoaren 8ko mobilizazioen harira eman zuen zerrendaren arabera, 2005 eta 2020 artean 24 emazte hil dituzte bortxaz Ipar Euskal Herrian.

Hain zuzen, iaz agindutako lehenengo konfinamendua amaitu eta lehen egunean zazpi elkarretaratze antolatu zituen Ipar Euskal Herriko mugimendu feministak, aurreko astean Angelun gertaturiko emazte baten hilketa salatzeko.

2020ko maiatzaren 6an gertatu zen eraso horretan 83 urteko emaztea hil zuen 89 urte zituen gizonezko batek.

Orduan gertatu bezala, ez herri agintariek ez justizia ordezkariek ez zuten atzo Biarritzen gertaturikoa indarkeria matxistaren ondorioa dela salatu. Halaber, iaz Angelun gertatu zen hilketak parekotasun handia du atzo Biarritzen jakitera eman zen erasoarekin.

Kasu batean zein bestean ustezko erasotzailea zein biktima adineko pertsonak ziren. Bi gertakarietan gizonak eskura zuen arma baliatu zuen emaztea hil ondoren bere buruaz beste egiteko. Aipatzekoa da Ipar Euskal Herriko Kolektibo Feministak eginiko bildumari Biarritzen gertaturiko heriotza gehituz, bortxaz hil dituzten 25 emazte horietatik 11 tiroz hil zituztela.

Atzo ezagutu zen gertakariak eta iazko maiatzean Angelun jazo zenak badute beste antzekotasun bat: bai Angelun bai Biarritzen gertaturiko hilketen berri emateko orduan «eskutitz bat atzemana izan» zela zabaldu zuten berehala hedabidetan ordezkari publikoek, gertakaria «familia-dramatzat» joz.

Angeluko auzapez Claude Olivek preseski «bizitzeaz nekatuta zeuden» bi pertsona zirela azaldu zuen iazko udaberrian bere herrian gertatu zen hilketari buruz ari zelarik. Are gehiago, ez zuen «hilketa» hitza erabili, «adosturiko heriotza» baizik. Aurten Iparralden bortxaz hil duten lehenengo emazteari buruz hitz egiteko orduan antzeko moldea baliatu zuen, atzo, Baionako fiskalak. Senar-emazteak hilotz agertu ziren apartamentuan poliziek atzeman zuten gutuna irakurrita, «bikoteak neke eta etsipen handia» sentitzen zuela laburbildu zuen fiskalak. Ondorioz, aitzinean emazteen aurkako eraso batzuekin zabalduriko bidetik, borondatezko homizidioari buruzko ikerketa abiatu zuen prokuradoreak.

Ukazioa salatzeko tenorea

Hain zuzen, Angelun iazko maiatzean hil zuten emaztea omentzeko eta, oro har, azkeneko urteetan bortxaz hil dituzten emakumeen memoria aldarrikatzeko, Kolektibo Feministak 2020ko martxoan zabaldu zuen agirian indarkeria sexistari buruzko perspektiba aldatu beharra dagoela nabarmendu zuen.

«Ez dira drama familiarrak, baizik eta krimen sexistak, eta beraz, jendarte osoaren afera», adierazi zuen zazpi herritako herriko etxeen aitzinean eginiko protestetan.

Beren bikotekide edo bikotekide ohiek hil dituzten emazteak izan zituzten gogoan ekitaldi horietan guztietan.

Sophie, Audrey, Begoña, Liliane, Roxane, Chantal, Mayi, Melissa, Binta, Nathalie... Bata bestearen ostean bortxaz hil ziren euskal herritar horien izenak irakurri eta «hiltzaileek ukatu zituzten, hil zituzten emazteen biziaren jabe zirelakoan» azaldu zuen kolektibo feministak, emazte horiek guztiak «jendartearen oroimenera» ekartzeko konpromisoa berretsiz pandemiaren urtean.

Un feminicidio cada dos días y medio

Cada dos días y medio se produce un feminicidio en el Estado francés, tal como recordó ayer Euskal Herria Bai al hilo de la muerte de una mujer de 75 años en Biarritz a la que su marido, según la hipótesis asentada por la Fiscalía de Baiona, disparó con su escopeta de caza.

EH Bai se mostró prudente en su nota, a la espera que concluya la investigación judicial, y se declaró sensible al hecho de que dos personas de edad avanzada hayan resultado fallecidas, en un tiempo social que remite a cuestiones graves como «el aislamiento o el sufrimiento de los mayores» durante la pandemia. Hechas esas consideraciones, EH Bai remarcó que «esa situación no puede ocultar el hecho de que estamos ante un feminicidio, ya que un hombre ha matado a su esposa antes de quitarse él mismo la vida».

La de Biarritz es la tercera mujer muerta de forma violenta en lo que va de año en Euskal Herria.GARA