«Garai berrien seinale», «pandemiaren eraginez azkartu den joera», «gelditzeko etorri den negozio-mota bat»... Halako adierazpenak entzun eta irakurri ditugu sarritan, ikus-entzunezko plataformen goraldia aztergai jartzen denean. Streaming bidezko plataformek, zinema industriak erabat gustuko ez dituen arren –neurri handi batean, mesfidantza ukitu hori ez zaie erabat desagertu oraindik–, urtetik urtera nazioarteko jaialdietan gero eta presentzia handiagoa dute. Maitasun-gorroto harreman moduko bat dute.

Esaterako, Canneseko jaialdiak eta Netflixek azken edizioetan elkarri jaurtitako kritiken ostean tregoa antzeko batera iritsi ote gara? Thierry Fremaux jaialdiko zuzendariak uztailean egindako adierazpenak ikusirik, zaila da jakitea, Fremauxek zinema-aretoen “magia” goraipatu zuen... baina: «Zinemaren 125. urteurrena ospatu berri dugu. Ea ehun urte barru ospatzen dugun plataformen urteurrena».

Esaldia bitxia da, dena den, zinemagile askok plataformen aldeko hautua garbia egin dutenean. Eta guztien artean indartsuena, noski, Netflix. 190 herrialdetan dago, ordainpeko 211 milioi harpidedunekin. Streaming bidezko entretenimendu plataformak Veneziako irail hasierako jaialdian bere indarra erakutsi zuen: Jane Campionen “The power of de dog” western ederra aurkeztu zuen, baita Paolo Sorrentino handiaren “E’stata la mano di dio” hunkigarria ere.

Lan biak Donostiara ekarri ditu Netflixek. Egile australiarrarena Perlak sailean dago ikusgai; Sorrentinorena, saio berezietan, masterclass batekin batera. Ez dira horiek soilik, ordea, Netflixek Donostian egin duen “lurreratze” indartsuaren adierazle; hain zuzen, atzo Sail Ofizialeko lehian estreinatu zen Claudia Llosa perutarraren “Distancia de rescate” ere Netflixen ekoizpena da. Urriaren erditik aurrera plataforman ikusi ahal izango da, baina plataformek daramaten estrategian egin ohi denez, aurretik zinema-aretoen bidea egingo du, urriaren hasieratik.

Horizontes Latinos sailean, Alonso Ruizpalacios mexikarraren esperimentu interesgarria ere Netflixen zigilupean dator, baita Tatiana Huezoren “Noche de fuego”.

Telesailak eta aretoak

Netflixen zuzendaritzako inor ez da etorri Donostiara, promoziorako prentsa talde handia etorri den arren. Bai, ordea, Filmin plataforma independentetik. «Etxeko ikusleak zinema-aretoetakoak bezain garrantzitsuak dira. Bakoitzak nahi duen bezala goza dezala zinemaz», idatzi zuen Twitterren igandean Jaime Ripollek, Filmineko sortzaileetakoak eta argitalpen-zuzendariak, igandean bertan plataformek Tabakaleran egin zuten mahai inguruaren ondoren.

Gerard Cassado Filmineko prentsa arduraduna da. Online filmak eskaintzeaz aparte, banatzailea ere bada Filmin. Azken urteetan ekarri izan dituzte lan batzuk Zinemaldira, baina aurtengoa jauzi bat dela onartzen du, alor horretaz harago urrian lehen ekoizpen propioa aurkeztuko dutelako, “Doctor Portuondo” izenekoa.

Donostiara guztira sei film ekarri dituzte, horietatik hiru plataformaren apustu garbiak: Gaspar Noé frantsesaren “Vortex” eta Rude Jude-ren “Bad Luck Banging or Loony Porn”, azken hau Berlingo jaialdiko irabazlea. Charlotte Gainsbourg-en “Jane por Charlotte” ere ekarri dute, zuzendaria eta guzti. Hiru film horiek 2022an zehar estreinatuko dituzte, lehenengo zinema- aretoetan eta gero plataforman. Bitartean, Donostian lanean jarraitzen dute: «Erosketa arloaz arduratzen diren nire lankideek egunero bilera anitz izaten dituzte, Donostia akordioak ixteko toki oso aproposa delako. Nik ez nuke esango aurten industriako ordezkari gutxiago etorri denik, kontrakoa baizik», esan du Cassadok.

Zinemaldiko zuzendari Jose Luis Rebordinos ez da, antza, Canneseko bere parekoaren iritzi berekoa, Movistar+ekin adostu duen akordioa ikusita. Pandemia garaian gaudenez, jaialdiaren esperientziak ahalik eta ikus-entzule gehienei helarazteko, lehen aldiz, telebista plataforma batek A klaseko jaialdi handi batean “online zinema-aretoa” eskaintzen ari baita, sail desberdinetako filmen aukeraketarekin.

Halaber, Zinemaldian aurkeztu dute HBO Max plataforma, Warner Brosen streaming plataforma, alegia. Urriaren 26an jarriko da martxan.

 

Euskara, catalán y gallego quedan fuera de la nueva Ley Audiovisual

El Gobierno español ha excluido del nuevo proyecto de la Ley General de Comunicación Audiovisual la protección a las lenguas cooficiales del Estado –euskara, catalán y gallego–, en plataformas de contenidos a la carta como Netflix, HBO o Amazon Prime. Según una información de ‘El Periódico’ de ayer, la norma recoge que al menos el 50% «de la cuota dedicada a obras audiovisuales europeas debe reservarse a obras en castellano o en las lenguas cooficiales autonómicas», pero sin determinar un porcentaje concreto para estas últimas.

De esta manera, en la segunda fase de audiencia pública, el Ejecutivo no ha tenido en cuenta las peticiones del Consell de l'Audiovisual de Catalunya (CAC), que reclamaba un 50% de la cuota de obras en lenguas del Estado español fuera en euskara, catalán o gallego. Concretamente, se establece que un 30% de las obras del catálogo de las plataformas de contenidos debe estar dedicado a obras europeas y, a su vez, al menos un 50% de éstas «será reservado para producciones en castellano o en alguna de las otras lenguas del Estado». Una redacción que no incluye garantía alguna para acometer la protección de las lenguas cooficiales.

Lo mismo ocurre en las inversiones de obras audiovisuales. El proyecto elaborado por el Ministerio de Asuntos Económicos y Transformación Digital indica que los prestadores del servicio de comunicación audiovisual televisivo con unos ingresos superiores a 50 millones de euros deberán financiar obras europeas con un 5% de ese dinero. De esa cantidad, «un mínimo de un 70% deberá ir dirigida a obras de productores independientes en la lengua oficial del Estado o en alguna de las lenguas oficiales de las comunidades autónomas».

De nuevo en situación de desventaja, el CAC propuso que ese porcentaje aumentara del 5% al 10% y con ello poder financiar obras en euskara, catalán o gallego, pero esta petición no se ha recogido en la nueva versión, según este adelanto. Se apunta que el Gobierno aprobará el proyecto de modo inminente, quizás este martes en el Consejo de Ministros, a la vez que no se descarta que se incluya este tema en la inminente negociación presupuestaria.   GARA