GARA
BILBO

CEAR Euskadik errefuxiatuei familian bizitzeko eskubidea bermatzea eskatu du

CEAR Euskadik salatu du errefuxiatuek familia bateratzeko dituzten oztopo legal, administratibo eta ekonomikoek eskubide hori urratzen dutela, prozesu motel eta murriztaileak direlako. IOM erakundeak oroitu du munduko biztanleriaren %4 migratzaileak direla, eta funtsezko ekarpenak egin arren, babes falta pairatzen dutela.

Maliko migranteak, uda honetan Donostian.
Maliko migranteak, uda honetan Donostian. (Gorka RUBIO | FOKU)

CEAR Euskadik, Migratzaileen Nazioarteko Egunean, salatu egin zituen errefuxiatuek gainditu behar dituzten oztopo legal, administratibo eta ekonomikoak, familia unitatea izateko eta familian bizitzeko eskubidea berma dakien, nazioarteko eta Europako esparru juridikoarekin bat etorriz. Erakundeak nabarmendu zuenez, familia bateratzea da «maite dituzten pertsonekin berriz elkartzeko har dezaketen bide legal eta seguruetako bat», eta, beharrezkoa izanez gero, nazioarteko babesa bermatzea, jazarpen bera jasan baitezakete jatorrizko herrialdeetan eta joan-etorrietan.

Hala eta guztiz ere, CEARek adierazi zuen familia bateratzea prozesu motela dela oraindik, urteetako itxaronaldiak ekar ditzakeena, eta erronka praktiko ugari planteatzen dituena, hala nola bidaia txartelek edo eskatutako dokumentazioa emateak eragiten dituzten kostu handiak. «Eskubide horretaz baliatu ahal izateko baldintza murriztaileak» gehitu behar zaizkio horri. «Egia esan, Espainiako legeriak familiaren hedapenean edo berriro elkartzean barne hartzen ditu lehen mailako aurrekoak (aita eta ama), lehen mailako ondorengo adingabeak (seme-alabak), ezkontideak eta antzeko pertsonak, eta familiako kideak, baldin eta jatorrizko herrialdean aldez aurreko mendekotasuna eta bizikidetza egiaztatzen badira. Nolanahi ere, horrek kanpoan uzten ditu ahaidetasun maila hurbila duten pertsona asko, edo Administrazioaren interpretazio murriztailearekin aldez aurretiko mendekotasuna eta bizikidetza egiaztatu ezin dutenak», azaldu zuen erakundeak.

Horren aurrean, premiazko neurriak hartu behar direla uste du CEARek, hala nola legezko bideak eta bide seguruak jartzea familia bakar batek ere bere bizitza arriskuan jarri behar ez izateko; familia hedadura hurbileko ahaideei zabaltzea, eta familiako kide gisa hartzea neba-arrebak, 18 urtetik gorako seme-alabak eta inoren laguntza behar duten pertsona helduak; gehienez hiru hilabeteko epea ezartzea hirugarren herrialde batetik familia hedapena izapidetzeko eta, epe horiek gaindituz gero, administrazio isiltasunez lekualdatzea; edo berriro elkartutako pertsonei baimenak ematea pasaportea lortu edo berritu ezin duten kasuetan.

MUNDUKO BIZTANLERIAREN %4 MIGRANTEA DA

304 milioi pertsona, munduko biztanleriaren ia %4, jaio ziren herrialdetik kanpo bizi dira, Migrazioetarako Nazioarteko Erakundeak (IOM, ingelesezko sigla) ohar baten bidez aditzera eman zuenez, Migratzaileen Nazioarteko Egunean. Migratzaileek osasuna, eraikuntza, nekazaritza eta teknologia bezalako funtsezko sektoreetan egiten duten ekarpena azpimarratu du IOMek, «biztanleria zahartua duten herrialdeetan ezinbesteko laguntza emanez». Baina, gainera, beren herrialdeetako ekonomia ere babesten dute, familiei diru bidalketak eginda; izan ere, 2024an 905.000 milioi dolarrera iritsi ziren.

Erakundeak zehaztu zuenez, diru bidalketa horietako gehienak diru sarrera ertain eta txikiko herrialdeetara joaten dira, janari, hezkuntza eta osasun gastuak ordaintzeko, eta «kasu askotan» atzerriko laguntzaren eta inbertsio fluxuen balioa gainditzen dute. Hala eta guztiz ere, IOM erakundeak oraindik ere mugak zeharkatzeak dakarren arriskua gogorarazi zuen, batez ere ibilbide erregularrak mugatuta daudenean. «Bidaia horiek itsasoan eta basamortuan zeharbide arriskutsuak, esplotazioa eta laguntza eta babeserako sarbide mugatua ekar ditzakete», ohartarazi zuen.