Asier Robles

Zinegoak jaialdiak Taiwaneko queer zinema aitortuz hasiko du 22. edizioa

Zinegoak 2025eko Ohorezko Saria emango zaio Zero Chou zuzendari eta zinegile taiwandarrari. Ekainaren 30era arte, Zinegoakek proiekzioak, hitzaldiak, antzezlanak, kontzertuak, jardunaldi profesionalak eta abar antolatu ditu.

Hoho Liu Taiwango queer zineman aitzindaria eta Zinegoakeko zuzendari Alaitz Arenzana.
Hoho Liu Taiwango queer zineman aitzindaria eta Zinegoakeko zuzendari Alaitz Arenzana. (Oskar MATXIN EDESA | FOKU)

Zinegoak Bilboko LGTBIQ+ zinema eta arte eszenikoen jaialdia gaur hasiko da ofizialki Arriaga Antzokian egingo den inaugurazio-galarekin. Ekitaldiak hainbat osagai izango ditu, hala nola ‘Esanezinen’ emanaldia, Aner Peritz bertsolariaren parte-hartzea eta Sara Fantovaren ‘Jone, batzuetan’ filmaren aurre-estreinaldia Bilbon.

Gainera, galan Zinegoak 2025eko Ohorezko Saria emango zaio Zero Chou zuzendari eta zinegile taiwandarrari. Osasun kontuak direla eta, Chouk ezin izan du Bilbora joan eta bere izenean Hoho Liu bere hainbat filmetako argazki-zuzendariak jasoko du, baita Taiwango queer zinemaren erreferenteak ere. Saria DAMAk babesten du, ikus-entzunezko sortzaileen eskubideak kudeatzen dituen erakundeak.

Zero Chou, «dedikazio nekaezina»

Arratsaldean izango da inaugurazio-ekitaldia, baina gaur goizean prentsaurrekoan eskaini dute Arriaga Antzokian. Zinegoakeko zuzendari Alaitz Arenzanak azaldu zuenez «ohore bat da Zinegoakentzat gure 2025eko ohorezko saria Zero Chouri ematea, Taiwango zinema garaikidean eragin eta konpromiso handienetakoa duen zinemagileari, bere ausardia talentua eta mugak gainditu, estereotipoak hautsi eta mundu bidezkoago eta inklusiboago bat sustatzen duen zinema sortzeko dedikazio nekaezina aitortuz. Bere lana gizartea eraldatzeko tresna indartsua da, eta gure asmo sakonenen ispilu izan daitekeela erakusten duen adibide garbia da»…

Zero Chou, jatorriz Keelungekoa (Taiwan), filosofian graduatua da Chengchiko Unibertsitate Nazionalean, eta kazetaritzatik hasi eta ikus-entzunezkoen zuzendaritzara arteko karrera egin du. Laurogeita hamarreko hamarkadaren erdialdetik aurrera, bere film laburretan bere lanik esanguratsuenen muina izango ziren gaiak aztertu ditu: identitatea, maitasuna, justizia soziala eta queer eskubideak.

Bere zinema moldeak eta generoak apurtzeko duen gaitasunagatik bereizten da, istorio errealistak eta intimoak drama historikoekin, thrillerrekin eta melodramekin konbinatuz, betiere estetika bizi eta zainduarekin. Chouren lana, bisualki txundigarria izateaz gain, queer esperientzien irudikapenarekin ere oso konprometituta dago, batez eta euren testuinguruan, non gai horiek oraindik ere erresistentzia eta kontserbadurismoari aurre egiten dioten.

‘Tongzhi’ trilogiak berebiziko garrantzia izan du Asiako LGBTQ+ istorioak ikustarazteko. Film hauek maitasun-harremanetatik eta identitateetatik gizarte-borroketaraino heltzen dira, mugak gainditzen dituen irudikapen- eta enpatia-espazio bat sortuz. Horiek guztiak zuzendariari eskainitako atzera begirakoaren parte izango dira eta Bilbon ikusi ahal izango dira.

Chouk telebistan, ‘Gloomy Salad Days’ eta ‘Because of You’ telesailetan eta ‘Project Rainbow in Six Asian Cities’ bezalako nazioarteko proiektuetan ere lan egin du, non publiko global batengana queer esperientziak hurbiltzen jarraitzen duen. Bere ikuspegi artistikoak ametsen esplorazioa eta errealitatea uztartzen ditu, eta espazio magiko eta batzuetan ilusiozkoak sortzen ditu, erretratatzen dituen bizitzaren edertasuna eta halabeharra islatzen dutenak.

«LGTBIQ+ etiketa beharrezkoa izateari uztea»

Arenzanak azpimarratu duenez, «Zero Chou ahots ausarta izan da eta bada berdintasunaren eta LGBTIQ+ eskubideen aldeko borrokan zinemaren eta telebistaren industrian, tradizionalki kontserbadorea izan den sektorean. Berak adierazi du bere helburua dela etorkizunean LGTBIQ+ etiketa beharrezkoa izateari uztea, berdintasunak eta justizia sozialak unibertsalak izan behar dutelako».

«Bere lanak Taiwango zinema aberasteaz gain, mundu osoko zinemagile eta aktibisten belaunaldiak inspiratu ditu. Bere narratibaren indarrak, konpromiso sozialak eta berrikuntza formalak Zero Chou funtsezko figura bihurtzen dute zinema garaikidea eta giza eskubideen aldeko borroka ulertzeko», gaineratu du.