Rosa Soto (EFE)

Janaria kalean, Egipto ezagutzeko errezeta

Laila Hasballa eta Miriam Nezar ‘Bellies En-Route’ proiektuaren sortzaileak dira. Egipto ezagutzeko janariak duen garrantzia nabarmentzeko, turistentzako ibilbide gastronomikoak eskaintzen dituzte Kairon, dastatzeko aukera eta guzti.

Falafela Egiptoko jaki tipikoenetako bat da.
Falafela Egiptoko jaki tipikoenetako bat da. (Egyptian Studio | Getty Images)

50 herrialdetako 4.000 turista baino gehiagok gozatu dute Kairoko erdigunea zeharkatzen duen ibilbide gastronomikoaz, 2016an Laila Hassaballak eta Mariam Nezarrek ‘Bellies En-Route’ martxan jarri zutenetik Egiptoko janari tradizionala kalean bertan dastatzeko aukera eskaintzen duena.

«Egipto bezalako herrialde baten aromak eta zaporeak ezagutzea bertako monumentu nagusiak bisitatzea bezain garrantzitsua da», adierazi dute bi fundatzaileek EFEri eskainitako elkarrizketa batean. Bertan, gidarik aipagarrienetan oharkabean pasatzen diren eta egiptoarren eguneroko menuaren parte diren errezeta nagusiak probatzearen berezitasuna azpimarratu dute.

Negozio berri baten aitzindariak

Bellies En-Route erreferentea da Kairoko bihotzeko ibilbide gastronomikoen sektorean. Duela zazpi urte hasi zen astean hiruzpalau ibilbiderekin, koronabirusaren geldialdia gainditu zuen eta TripAdvisorren Travellers' Choice 2022 saria lortu zuen.

«Hasi ginenean harritu egin gintuen Egipton gastronomia-tourrik ez eskaintzeak, bertako janariarekin lotutako turismo-esperientziarik ia ez egoteak, egiptoar kulturaren zati handi bat jatean oinarritzen denean», azaldu du Nezarrek.

Nitxo hori merkatuan aurkitzea funtsezkoa izan zen negozioari zerotik ekiteko, batez ere diseinu grafikoaren esparrutik zetozen eta aurretik turismoan esperientziarik ez zuten bi egiptoar gazterentzat.

«Erronka handiena Egipton enpresa bat sortzea izan zen, ez da erraza burokraziari dagokionez. Abokatu bat aurkitu behar izan genuen prozedurak modu egokian egiteko», adierazi du Hassaballak.

Gero, lankide dituzten jatetxeen eta ikusleen konfiantza lortu behar izan zuten: «Ez dut uste emakume izateagatik bestelako erronka batzuei aurre egin behar diegunik, erronka handiena mundu ezezagun batean sartzea izan zen, kontzeptu berri batekin, inork ez zekielako zer ginen eta gure negozioa zer zen», gaineratu du.

Orain, Egiptoko sukaldaritzaren historia aurkezten dute, astean sei egunetan establezimendu tradizional txikietara egiten dituzten bisitetan. Gehienez, sei ibilbide egiten dituzte egunero goi-denboraldian, eta hiru behe-denboraldian.

Benetako plater egiptoarrak

Downtowneko (El Cairo erdialdeko barrutia) ibilbidea Tahrir plaza sinbolikoan hasten da, 2011n herrialde arabiarra astindu zuen iraultzaren historiarekin, eta alboko kaleetan zehar jarraitzen du, non frantziar eta ingeles eragina duten arkitektura estiloen nahasketa gertatzen den.

Ia bost orduko ibilbidean, turistak Egiptoko zazpi janari-lokaletan gelditzen dira, aukera begetariano zein beganoekin, baita intolerantzia eta alergietara egokitutakoak ere.

Bertan, koshari bezalako platerak dastatuko dituzte, makarroiak, espagetiak, fideoak, dilistak, arroza, hummusa eta tipulak tomate saltsarekin eta ‘da 'ah’ izeneko baratxuri eta ozpin aliño bereziarekin konbinatuz.

‘Sougok’, tipularekin, tomatearekin eta piper berdearekin salteatutako txahal-saltxitxa bat, ‘ful’ sandwichak (baba birrinduak) edo «taamiya’ sandwichak ere ez dira faltako, baita ‘ful’ oinarria duen falafel egiptoarra ere, hinojoarekin, tipularekin, baratxuriarekin, zilantro fresko tonekin eta espeziekin».

Abenturazaleenek behi frijituaren garuna dastatzen dute, baita hibisko, guayaba eta meloi zukuak, kafe arabiarra eta ‘basbusa’ bezalako gozoki tipikoak, semola masa eta almibarretan ehotako almendrak ere.

Hori guztia, Amir Bishara gidariak eskaintzen duen errezetari buruzko azalpenekin batera. Izan ere, Bisharak ibilaldia abentura atsegin, dibertigarri eta bitxikeriaz betea egiten du amaieraraino, Carlton hoteleko terrazan hiriaren erdigunera begira bukatuz.

Hedatzen ari diren ibilbide gastronomikoak

‘Bellies En-Route’-en arrakastari esker, taldea 16 lagunera zabaldu zen, eta beste ibilbide bat jarri zen martxan Kairoko Heliopolis auzoan. Bertan, platerak ezagunak dira ukitu modernoagoko zapore tipikoen fusioagatik.

Hassaballak eta Nezarrek frantsesezko ibilbideak jarriko dituzte martxan urte amaieran, eta gaztelaniaz ere egiteko asmoa dute, baina orain ingelesez dira, bezero gehienak «Estatu Batuetatik, Kanadatik, Australiatik, Zeelanda Berritik, Erresuma Batutik, Kenyatik, Norvegiatik, Japoniatik, Txinatik, Iraketik edo Marokotik» datozelako.

Horrekin guztiarekin, Egiptoko gastronomia nazioarteko mapan jarri nahi dute; izan ere, «Ekialde Ertaineko janariaz pentsatzen baduzu, Libanoko eta Marokoko janariaz pentsatzen duzu, hori da guztia. Inoiz ez duzu Egiptoko janariaz pentsatzen», dio Hassaballak.